3,5 МЛРД ТЕҢГЕНІ ЖЫМҚЫРҒАН ПЕРИЗАТ ҚАЙРАТ 10 ЖЫЛҒА СОТТАЛДЫ

2025 жылдың шілде айының соңында резонанс тудырған қайырымдылық алаяқтығына нүкте қойылды. 3,5 миллиард теңге көлеміндегі қаржыны жымқырды деп айыпталған Перизат Қайрат 10 жылға бас бостандығынан айырылды. Ал оның анасы, бұл іске көмектесті делінген Ғайни Алашбаева 7 жылға сотталды. Сот үкімі Алматы қаласында жарияланып, әлеуметтік желілер мен қоғамда үлкен реакция тудырды.

Қоғамдық резонанс және сенім дағдарысы

Перизат Қайраттың ісі – қайырымдылық саласына деген ел сеніміне соққы болған ірі оқиға. Су тасқыны, мұқтаж жандар, шетелдегі қақтығыс аймақтарынан зардап шеккендерге арналған гуманитарлық көмекті желеу еткен ол миллиондаған теңгені заңсыз иемденген. Қоғам үлкен үміт артқан белсенді бір сәтте сенімнің символынан күмәннің кейіпкеріне айналды.

Істің егжей-тегжейі мен тергеу барысы

Тергеу деректеріне сүйенсек, Перизат Қайрат 2024 жылдың қарашасында Қазақстандағы су тасқынынан зардап шеккендер үшін 1,5 млрд теңге жинаған. Сонымен қатар, Палестинаға арналған гуманитарлық көмек науқаны кезінде 200 млн теңгеге дейін қаржы жымқырған. Ақша бірнеше банк карталары арқылы қабылданып, қолма-қол шешілген немесе үшінші тұлғаларға аударылған. Кейбір сома жақын туыстарының шоттарына өткен.

Соттағы қорғаныс және келіспеушілік

Сот отырысы кезінде Перизат Қайрат тағылған айыппен келіспейтінін жеткізді. Оның сөзінше, ол “жүректен шыққан көмекті ұйымдастырды” және “қаржының бір бөлігі мұқтаж жандарға жұмсалды”. Алайда, тергеу органдары бұл мәлімдемелерді айғақтармен жоққа шығарды. Қорғаушы тарап үкімге қарсы апелляция түсіретінін хабарлады.

Мемлекеттік реакция және заңнамалық шаралар

Бұл қылмыстық іс мемлекет тарапынан қайырымдылық саласына қатысты жаңа реформалардың басталуына түрткі болды. Қаржы мониторингі агенттігі мен Әділет министрлігі енді еріктілер бастамасын тіркеу, ашық есеп беру жүйесін енгізу және арнайы бақылау механизмдерін қалыптастыру бойынша ұсыныстар дайындап жатыр.

Моральдық сабақ және қоғам үшін ескерту

Бұл іс қайырымдылық атаулыны тек жүрекпен емес, ақылмен басқару қажет екенін көрсетті. Енді кез келген азаматтық бастама заңмен бекітілген тәртіппен жүруі тиіс. Қаржылық ашықтық, есеп беру, сенімді серіктестік – қайырымдылық саласының негізгі талаптарына айналуы қажет.

Перизат Қайраттың 10 жылға бас бостандығынан айырылуы – тек бір адамға емес, қоғамдағы сенім жүйесіне қатысты шығарылған үкім іспетті. Бұл жағдай келешекте кез келген қайырымдылық бастаманың заң аясында, ашық әрі әділетті жүргізілуіне себеп болуы тиіс.