КЕК АЛДЫМ: РУСЛАН БЕРДЕНОВКЕ ОҚ АТҚАН АЙЫПТАЛУШЫНЫҢ ІСІ ҚАРАЛДЫ

Бұл — Шымкент қаласы әкімінің орынбасары Руслан Берденовке қарсы жасалған, алдын ала жоспарланған, ерекше өрескел әрекетке қатысты қозғалған іс. Айыпталушы — бұрынғы мемлекеттік қызметкер Ернар Жиембай сотта өз кінәсін мойындап, шабуылының нақты себебін «кек алу» деп мәлімдеді.

Оқиға 2025 жылдың 21 сәуірі күні таңғы уақытта болған. Шымкент қалалық әкімдігі ғимаратының алдында қала әкімінің орынбасары Руслан Берденовке бірнеше рет оқ атылғаны жөнінде ақпарат тараған кезде, көпшілік бұл әрекетті бірден террорлық шабуыл деп қабылдады. Алайда кейін бұл жекелеген тұлғалар арасындағы қызметтік текетірестен туған қарулы қылмыс екені анықталды. Күдікті — сол кезде әкімдікпен әріптестік байланыста болған «Тұрғын үй Шымкент» ЖШС филиалының директоры қызметін атқарған Ернар Жиембай.

Тергеу материалдарында көрсетілгендей, шабуыл жасалардан бірнеше сағат бұрын Жиембайға оның қызметтен босатылғаны ресми түрде хабарланған. Бұл шешімді ол әділетсіздік және жеке басына жасалған қысым ретінде қабылдаған. Ашуға булыққан күйде Жиембай жеке автокөлігімен қалалық әкімдік ғимаратына келген. Көлікте бірге болған сәтінде алкоголь қолданғаны туралы да деректер бар. Өз көлігінің жүк салғышында сақталған қаруды алып шыққан Жиембай ғимарат алдында тұрған Руслан Берденовке қарата оқ атқан. Тергеу органдарының мәліметінше, ол шенеунікке қарай алты рет оқ жаудырған, оның үшеуі денеге тиген. Қалған оқтар маңайға шашыраған.

Оқиға орнында болған жүргізуші — Берденовтің жеке қызметтік көлік жүргізушісі — батыл қимыл жасап, қаскөйдің әрекетін тоқтатуға тырысқан. Ол күдіктінің қолындағы мылтықты итеріп жіберіп, қарулы адамды бейтараптандырған. Осының арқасында шабуылдың арты үлкен трагедияға ұласпай, қылмыскер сол сәтте ұсталған. Руслан Берденов ауыр жағдайда ауруханаға жеткізіліп, бірнеше апта бойы жансақтау бөлімінде жатқан.

Сот барысында Ернар Жиембай өзінің әрекетін толық мойындап, оны қызмет бабындағы әділетсіздікке деген қарсылық және ішкі ашудың жарылысы ретінде сипаттады. Ол сотта: «Мен кек алдым. Жұмыстан заңсыз босатылдым. Сол үшін өзімді қорланғандай сезіндім. Басқа жол қалмады» деген мазмұндағы сөздер айтты. Алайда айыптаушы тарап бұл уәждерді қасақана жасалған қылмысты ақтауға тырысқан негізсіз әрекет деп бағалады. Прокурорлар бұл істі ҚР Қылмыстық кодексінің 24-бабы 3-бөлігі («Қылмыс жасауға оқталу») және 99-бабы 1-бөлігі («Адам өлтіруге оқталу») бойынша саралауды сұрады.

Сот отырысы мемлекеттік тілде өтті. Қоғамдық резонанс тудырғандықтан, іс барысы бұқаралық ақпарат құралдарының назарында болды. Руслан Берденовтің денсаулығы сотқа келуге мүмкіндік бермегенімен, ол кейінгі отырыстарға қатысуы мүмкін екені хабарланды. Судья айыпталушы тараптың кейбір өтініштерін қабылдады, мәселен, істі тек судья қарауына өткізу туралы өтініші қанағаттандырылып, ал істі жеңілдететін басқа баптармен қарау туралы өтініштері кері қайтарылды.

Іске қатысты бірнеше қосымша куәгерлер де тыңдалды. Олардың қатарында оқиға орнында болған жүргізуші, әкімдік қызметкерлері және қауіпсіздік бөлімінің өкілдері бар. Олардың сөздерінен Жиембайдың әрекеті алдын ала ойластырылғаны және нақты мақсатпен келгені байқалды. Кейбір БАҚ-тар бұған дейін шабуылдың себебі қызғаныш немесе тұрмыстық кикілжің болуы мүмкін деген мәліметтер таратқанымен, Жиембайдың әйелі бұл нұсқаларды жоққа шығарды. Осылайша, сот барысы шабуылдың басты себебі қызметке байланысты реніш пен өш алу әрекеті екенін нақтылады.

Қоғам арасында бұл істің әділ шешім табуы талап етілді. Әлеуметтік желі қолданушылары мен қоғам белсенділері мемлекеттік қызметкерлер арасындағы ішкі қарым-қатынастар мен жүйелік әділетсіздіктерге назар аударуға шақырды. Сонымен қатар, қару-жарақты сақтау және бақылау жүйесіне де сұрақтар туындап отыр. Қоғамда осындай қарулы шабуылдардың мемлекеттік нысандарда ашық жүзеге асуы қауіпсіздік құрылымдарының осалдығын көрсетеді деген пікірлер де айтылды.

Қазіргі таңда қылмыстық іс жалғасуда, сот шешімі жақын күндері жариялануы мүмкін. Айыпталушы өз ісіне өкінетінін білдірді, бірақ прокуратура бұл әрекетті кешірілмейтін қасақана қылмыс деп бағалауда. Іс нәтижесі елдегі қызметтік этика, шенеуніктер арасындағы қатынас және қауіпсіздік стандарттарына жаңа көзқарас қалыптастыратыны анық.