ОРДАБАСЫ АУДАНЫНДА МУЗЫКАЛЫҚ ТӘРБИЕНІҢ РӨЛІ АРТЫП, ЖАСӨСПІРІМДЕРДІҢ РУХАНИ ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫН ДАМЫТУҒА БАҒЫТТАЛҒАН ЖОБАЛАР ЖАНДАНУДА
Ордабасы ауданының білім беру кеңістігінде соңғы жылдары тәрбие мен оқытуды интеграциялауға бағытталған тың бастамалар қарқынды дамуда.
Жаңа жобалардың ішінде музыка арқылы оқушылардың рухани-адамгершілік қасиеттерін қалыптастыруға арналған шаралар айрықша орын алады. Өйткені жасөспірімнің ішкі әлеміне әсер етіп, ұлттық құндылықтарды терең сезіндіретін пәннің бірі – музыка. Осы бағыттағы тәжірибе бөлісу, жаңашыл әдістерді енгізу және шығармашылық орта қалыптастыру мақсатында Ордабасы ауданындағы “Ұлағат” жалпы білім беретін мектебінде мазмұны бай семинар ұйымдастырылып, аудан педагогтарының кәсіби ынтымақтастығына жаңа серпін берді.
Музыка пәні арқылы рухани-адамгершілік тәрбиені дамытудың аудандық деңгейдегі маңызы
Ордабасы ауданы білім беру жүйесінде тәрбие жұмысы ерекше бағыт ретінде қарастырылады. Әсіресе жасөспірімдердің адамгершілік, мәдениет, рухани даму деңгейін арттыруға ықпал ететін пәндерге қолдау жылдан-жылға күшейіп келеді. Музыка сабағы – осы тәрбиенің негізгі арнасын құрайтын саланың бірі. Өйткені ұлттық ән-күй, халықтық мұра жас буынға эмоциялық әсер беріп қана қоймай, олардың дүниетанымын тереңдетеді, эстетикалық талғамын қалыптастырады. Семинардың басты мақсаты да – мұғалімдер арасында тәжірибе алмасып, музыка пәнін тәрбие жұмысының қуатты құралы ретінде дұрыс қолдану әдістерін ортаға салу болды. Аудандық деңгейде өткізілген шара педагогтардың кәсіби біліктілігін арттырумен қатар, мектептер арасындағы шығармашылық байланысты нығайтуға бағытталды.
Тәрбие бағдарламасының жаңа тәсілдері және Ордабасы мектептерінің оған бейімделуі
“Адал азамат” біртұтас тәрбие бағдарламасы Ордабасы өңірінде жүйелі түрде жүзеге асырылып келеді. Бағдарлама оқушылардың тұлғалық дамуын, қоғам алдындағы жауапкершілікті сезінуін және адамгершілік қасиеттерді иеленуін көздейді. Музыкалық тәрбие осы құндылықтарды қалыптастыруда ерекше орында тұр. “Ұлағат” мектебінде өткен семинар барысында түзілген жұмыстар бағдарламаның рухына толықтай сәйкес болды. Әдіскерлер мен мектеп басшылығы осы бағыттағы жұмыстардың аудан көлемінде дұрыс жүзеге асып жатқанын атап өтіп, музыка сабақтарының тек өнерді үйрететін бағыт қана емес, тәрбиенің пәрменді тетігіне айналып келе жатқанын айтты. Жас ұрпақтың мәдени-рухани иммунитетін қалыптастыру мақсатында жаңаша көзқарастар ұсыну – семинардың негізгі әлеуметтік маңызы ретінде көрсетілді.
Педагогтардың шығармашылық тәжірибесі: музыка сабағының мазмұнын жаңғырту үлгілері
Семинардың практикалық бөлімінде Ордабасы ауданының бірнеше оқытушысы өздерінің авторлық тәсілдерін ортаға салды. 4-сыныпқа арналған “Әуелеген әсем ән” тақырыбындағы сабақтарда оқушыларға әуеннің табиғаты, ұлттық ән өнерінің көркемдік құндылығы терең түсіндірілді. Ән айту мәдениетін қалыптастыру, сахналық тәртіп пен дауыс ырғағын реттеуге бағытталған жаттығулар қолданылды. Мұндай сабақтар жас ұрпақтың ұлттық музыкаға қызығушылығын арттырумен қатар, олардың сезімталдығын дамытып, рухани дүниесін байытады. Педагогтар шәкірттердің шығармашылық ойлауын ояту үшін топтық жұмыс, импровизация, біріккен орындаушылық секілді әдістерді тиімді пайдаланды. Музыканы тек пән ретінде емес, тұлға қалыптастыру құралы ретінде қолдану – аудан мектептері арасындағы ортақ бағыт ретінде анықталды.
Ұлттық өнерді дәріптеу: күйшілік дәстүр мен халықтық терменің тәрбиелік әлеуеті
Семинар аясында дәстүрлі музыка бағытында бірнеше сабақ ұсынылды. Атап айтқанда, 6-сыныптағы “Дәстүрлі күйшілік өнер” тақырыбындағы сабақта домбыраның мән-мағынасы, күйшілер мұрасы және күйдің тәрбиелік қуаты кеңінен ашылды. Күй өнері жасөспірімнің ойлау қабілетін, эмоциялық сезімін, ұлттық тарихқа деген құрметін арттырады. Сонымен бірге терме жанрына арналған сабақта оқушыларға ғибратты сөздің мәні, тәрбиелік жүктемесі түсіндірілді. Терме — қазақтың моральдық кодының бір бөлігі. Мұндай сабақтар Ордабасы мектебіндегі оқушыларға үлкенді сыйлау, ізгілікке ұмтылу, жауапкершілік сынды қасиеттерді сіңіруге бағытталды. Ұлттық өнерді жаңғыртуға арналған жұмыстар аудандық білім беру жүйесінде соңғы жылдары өзекті бағыттың біріне айналып отыр.
Музыка және әдебиет сабақтарының бірлігі: кешенді оқыту тәсілінің тиімділігі
Музыка мен поэзияның байланысын ашатын сабақтар семинардың ерекше бөлігі болды. Көркем сөз бен әуенді ұштастыра отырып оқытудың артықшылығы – оқушының дүниетанымын кеңейту, шығармашылық қабілетін арттыру, эстетикалық сезімді тереңдету. “Музыка және поэзия” тақырыбындағы сабақта ырғақ, әуен, поэтикалық мәтіннің мазмұны және олардың бір-бірімен үйлесуі нақты мысалдармен көрсетілді. Бұл тәсіл оқушылардың қабылдау деңгейін арттырып, әдебиетке деген қызығушылығын күшейтеді. Ордабасы ауданындағы мектептерде интеграцияланған сабақ формалары жиілеп келеді. Бұл өз кезегінде оқу процесін байытып, оқушылардың шығармашылық ойлауын дамытуға мүмкіндік береді.
Жасанды интеллектті музыка пәніне кіріктіру: Ордабасы педагогтарының жаңа технологияларды игеруі
Семинар барысында жасанды интеллекттің музыка саласында қалай қолдануға болатыны туралы арнайы шеберлік сабағы өтті. Мұғалімдерге дауыс талдау алгоритмдері, әуен генерациялау, мультимедиалық материал дайындау сияқты құралдердің мүмкіндіктері таныстырылды. Бүгінгі таңда Ордабасы ауданы білім беру жүйесі цифрлық технологияларды сабақ үдерісіне енгізуді белсенді қолға алып келеді. Музыка пәніне ЖИ қосу — оқушылардың қызығушылығын арттырып қана қоймай, мұғалімдердің кәсіби мүмкіндіктерін кеңейтетін бағыт. Бұл жаңашылдық оқушылардың шығармашылық қабілетін жаңа деңгейге көтеріп, өнер мен технологияны бір арнаға тоғыстыруға жол ашады.
Аудан мұғалімдерін қолдау және шығармашылық орта қалыптастырудағы ынтымақтастықтың рөлі
Семинар соңында бірқатар педагогтар кәсіби белсенділігі үшін марапатқа ұсынылды. Бұл аудандық білім бөлімінің ұстаздар еңбегін мойындауға, оларды ынталандыруға бағытталған жүйелі қадамдарының бірі. Мұндай шаралар Ордабасы ауданы мектептерінде шығармашылық ортаны нығайтып, педагогтардың өзара тәжірибе бөлісуіне мүмкіндік береді. Ұстаздар арасында серіктестік мәдениетін қалыптастыру – сапалы білім мен тәрбиені дамытудың маңызды шарты. Осы семинар өз миссиясын толық орындап, ауданның тәрбие бағытындағы жұмысына серпін, музыка пәнінің мазмұнын жаңғыртуға жаңа көзқарас, педагогтарға шығармашылық шабыт сыйлады.
