ТҮРКІСТАН ОБЛЫСЫНДА ТУРИЗМ САЛАСЫ ЖАҢА ДЕҢГЕЙГЕ КӨТЕРІЛДІ – 2024 ЖЫЛЫ 235 МЫҢ ТУРИСТ КЕЛІП, 81,2 МЛРД ТЕҢГЕ ИНВЕСТИЦИЯ ТАРТЫЛДЫ
Соңғы жылдары Түркістан облысы еліміздің туризм картасындағы маңызды орталықтардың біріне айналып үлгерді.

Көне Түркістан шаһарының қайта түлеп, инфрақұрылым мен қызмет сапасының артуы, сондай-ақ халықаралық деңгейдегі туристік жобалардың іске қосылуы – осының барлығы өңірге деген қызығушылықты арттырып, экономиканың жаңа драйвері ретінде туризм саласын алға шығарды.
САН МЕН САПАНЫҢ ҮЙЛЕСІМІ: ТУРИСТ САНЫ АРТЫП, ҚЫЗМЕТ САПАСЫ ЖАҚСАРДЫ
2024 жылдың алғашқы жартыжылдығында Түркістан өңіріне келушілердің саны 235 000 адамды құрады. Бұл көрсеткішке бірнеше фактор әсер етті:
• Түркістан қаласындағы тарихи орындарға туристік қолжетімділік артуы;
• Қонақүйлер, туристік кешендер және ақпараттық қызметтердің сапасының жақсаруы;
• Тікелей және ішкі рейстердің санының көбеюі;
• Халықаралық туроператорлармен байланыстардың кеңеюі.
Ең көп келуші – Нұр-Сұлтан, Алматы, Шымкент қалаларынан, сондай-ақ Өзбекстан, Түркия, Ресей мен Әзірбайжан елдерінен тіркелген. Облыста шетелдік туристер үлесі 2023 жылмен салыстырғанда 1,7 есе өскен.
81 МЛРД ТЕҢГЕДЕН АСТАМ ИНВЕСТИЦИЯ – ТУРИЗМ САЛАСЫНА СЕРПІН БЕРЕТІН ҚАДАМ
Туризм саласын дамыту тек турист санына байланысты емес, сонымен қатар сол саланың инфрақұрылымына тартылған инвестициялармен тікелей байланысты. 2024 жылдың өзінде 81,2 миллиард теңге инвестиция игерілді. Бұл қаражаттың басым бөлігі:
• жаңа қонақүйлер мен демалыс орындарын салуға;
• тарихи-мәдени нысандарды қалпына келтіруге;
• туристік маршруттарды кеңейтуге;
• ақпараттық-картаграфиялық жүйелерді цифрландыруға;
• туризм қызметкерлерін оқытуға бағытталған.
Атап айтқанда, “Turkistan International Hotel”, “Keruen Saray” туристік қалашығы мен “Visit Turkistan” туристік орталығы халықаралық стандарттарға сай қызмет ұсынып, шетелдік қонақтардан жоғары баға алуда.
2025 ЖЫЛҒА ЖОСПАРЛАНҒАН 27 ЖАҢА ТУРИСТІК ЖОБА
Түркістан облысының туризм саласын 2025 жылы жаңа деңгейге көтеру үшін арнайы 27 ірі туристік жоба әзірленуде. Бұл жобалар ішкі туризмді дамытуға ғана емес, халықаралық туристік ағымды ұлғайтуға да бағытталады. Аталған жобалар:
• Этноауылдар мен тарихи қалашықтарды жандандыру;
• Экотуризм нысандарын (тау, көл, шатқал) дамыту;
• Зиярат туризмі мен археологиялық маршруттарды кеңейту;
• Мәдени-көпшілік іс-шараларға арналған алаңдар құру;
• Демалыс базаларын заманауи форматқа келтіру;
• Мобильді гидтер мен аудиоэкскурсиялар қызметін енгізу.
Мәселен, Кентау қаласында “Тау саябағы”, Түлкібас ауданында “Жабай өзені бойындағы экотуристік орталық”, Отырарда “Арыстанбаб – Отырар – Түркістан” бағытында арнайы туристік маршрут ашу жоспарланып отыр.
ТАРИХИ ТҰЛҒАНЫҢ ІЗІ – ЗИЯРАТ ЖӘНЕ ТАНЫМДЫҚ ТУРИЗМ ОРТАЛЫҒЫ
Түркістан ежелден түркі әлемінің рухани астанасы болып саналатыны белгілі. Қожа Ахмет Ясауи кесенесі ЮНЕСКО тізіміне енген, әрі жыл сайын мыңдаған зияратшы келетін қасиетті орын. Зиярат туризмінің үлесі Түркістандағы жалпы туристік ағымның 40%-ын құрайды.
2024 жылы бұл бағытта:
• Қ.А.Ясауи кесенесіне жақын орналасқан рухани орталықтар мен жол карталары жаңартылды;
• “Ясауи ізімен” атты интерактивті экскурсиялық бағдарлама іске қосылды;
• Жасөспірімдерге арналған танымдық экскурсиялар мен тарихи викториналар ұйымдастырылды.
Бұл іс-шаралар арқылы Түркістанның мәдени мұрасы тек көрсетілмей, сонымен бірге ұрпаққа насихатталып, танымға айналуда.
ЭКОТУРИЗМ МЕН ОТБАСЫЛЫҚ ДЕМАЛЫС – ТАБИҒИ СҰЛУЛЫҚҚА ЖОЛ АШЫЛДЫ
Облыстың табиғи байлығы – туризмнің тағы бір әлеуетті бағыты. Қазір өңірде экотуризм белсенді дамып келеді. Түлкібас, Төлеби, Бәйдібек аудандарында таулы аймақтар мен өзен-көлдердің айналасында:
• жаяу серуен жолдары (трекинг);
• атпен жүру турлары;
• шатырлы лагерьлер;
• отбасылық демалыс орындары ашылуда.
“Қасқасу”, “Машат шатқалы”, “Ақсу-Жабағылы” секілді табиғи орындар туристердің сүйікті бағытына айналып, демалыс маусымында толық броньдалады.
ЦИФРЛЫҚ ТУРИЗМ – ZOOM ҰРПАҒЫНА АРНАЛҒАН ЖАҢА ЖҮЙЕ
2024 жылы “Visit Turkistan” платформасы мен мобильді қосымшасы арқылы өңірдің басты 80 туристік нысаны туралы ақпарат онлайн форматта қолжетімді болды. Аудиогидтер, виртуалды маршруттар, 3D-карталар – туристер үшін жаңа мүмкіндік.
Сондай-ақ, TikTok, Instagram және YouTube платформаларында Түркістанды насихаттауға бағытталған бейнероликтер мен блог-турлар ұйымдастырылып келеді. Бұл – жастар арасындағы қызығушылықты арттырып, қаланың туристік бейнесін жаңғыртады.
ТУРИЗМ ЭКОНОМИКАҒА ҚАНША ӘСЕР ЕТЕДІ?
2024 жылы туризм саласынан Түркістан облысының экономикасына тікелей және жанама әсер еткен қаржы көлемі 50 миллиард теңгеден асты. Бұл –:
• қонақүй, хостел, кафе-ресторан;
• көлік қызметі (такси, трансфер);
• гидтер мен экскурсия ұйымдастырушылар;
• сувенир, қолөнер өнімдері;
• санитарлық қызметтер секілді қосымша салалардың дамуына алып келді.
Жалпы есеп бойынша, әрбір келген турист орта есеппен 2,5 күн қона жатып, 80–120 мың теңге аралығында қаржы жұмсайды. Бұл – шағын және орта бизнестің, әсіресе жеке кәсіпкерлер мен қолөнершілердің табысын арттырып, жергілікті экономиканы қолдаудың тиімді жолы.