ТҮРКІСТАН: САУРАН АУДАНЫНДА МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУҒА БАҒЫТТАЛҒАН 300-ГЕ ЖУЫҚ МАЛ БОРДАҚЫЛАУ АЛАҢЫ САЛЫНАДЫ

Аудан аумағында ірі инвестициялық жобаларды іске асыру, заманауи өндірістік инфрақұрылым қалыптастыру және мал өсірудің тиімді үлгілерін енгізу мәселелері басты басымдықтардың бірі ретінде қарастырылып отыр. Бұл бастамалар елдің азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етуге, өңір экономикасын нығайтуға және ауыл халқының әл-ауқатын арттыруға тікелей ықпал етеді.

Бүгінде Сауран ауданы мал шаруашылығына қолайлы табиғи-климаттық жағдайымен, кең жайылымдық жерлерімен және ауыл шаруашылығымен айналысатын еңбек ресурстарының жеткілікті болуымен ерекшеленеді. Осы әлеуетті толық пайдалану мақсатында аудан басшылығы ірі инвесторларды тартуға, мал бордақылау алаңдарын көбейтуге және өндірісті индустриялық негізде ұйымдастыруға ерекше назар аударып отыр. Бұл тұрғыда аудан әкімі Мақсат Таңғатаровтың ауыл шаруашылығы саласына инвестиция салуға ниетті ресми инвесторлармен өткізген кездесуі маңызды қадамдардың бірі болды.

Кездесу барысында Ескі Иқан ауылдық округінің аумағында жүзеге асырылып жатқан ірі жобалардың бірі – 15 мың бас ірі қараға арналған 30 мал бордақылау кластерінің құрылысы кеңінен таныстырылды. Бұл кешен Сауран ауданындағы мал шаруашылығы инфрақұрылымын түбегейлі жаңартуды көздейді. Жоба аясында малды бордақылаудың заманауи технологиялары енгізіліп, мал басын тиімді өсіру, азықтандыру және күтіп-бағу жүйелері бір орталықтан басқарылатын болады.

Аталған бордақылау кластері аудан үшін стратегиялық маңызға ие. Себебі мұндай ірі өндірістік кешендер мал өнімділігін арттырып қана қоймай, ет сапасын жақсартуға, ветеринариялық қауіпсіздікті қамтамасыз етуге және шығындарды оңтайландыруға мүмкіндік береді. Сонымен қатар, бордақылау алаңдары арқылы малды жүйелі түрде өткізу тетігі қалыптасып, шаруалар үшін тұрақты табыс көзі пайда болады. Бұл өз кезегінде жеке шаруа қожалықтарының дамуына, ауыл тұрғындарының кәсіпкерлікке бет бұруына оң әсер етеді.

Жобаның келесі кезеңінде осы аумақта қосымша 10 мың бас ірі қараға арналған 20 қора салу жоспарланып отыр. Бұл жоспар ауданның өндірістік қуатын едәуір арттырып, мал шаруашылығын ірілендіруге мүмкіндік береді. Ірі қора-жайлардың салынуы малды жыл бойы бірқалыпты бордақылауға, ауа райының қолайсыздығына тәуелділікті азайтуға және өнім көлемін тұрақтандыруға жағдай жасайды. Нәтижесінде аудан көлемінде өндірілетін ет өнімдерінің көлемі ұлғайып, ішкі нарықпен қатар сыртқы нарыққа шығу мүмкіндігі де кеңейеді.

Мал бордақылау алаңдарының көбеюі тек өндірістік көрсеткіштерге ғана емес, аудан экономикасының жалпы дамуына да серпін береді. Жобаларды іске асыру барысында жаңа жұмыс орындары ашылып, жергілікті тұрғындар тұрақты жұмыспен қамтылады. Сонымен бірге, мал азығын дайындау, жем-шөп өндіру, тасымалдау, ветеринариялық қызмет көрсету, техникалық қызмет көрсету секілді қосалқы салалар да қатар дамиды. Бұл ауылдық жерлердегі экономикалық белсенділікті арттырып, халықтың табысын көбейтуге мүмкіндік береді.

Қазіргі таңда Сауран ауданына қарасты 12 ауылдық округтің аумағынан жалпы көлемі 185 гектар жер телімі бөлінген. Осы аумақтарда 2026–2027 жылдар аралығында 292 мал бордақылау алаңының құрылысы жоспарланып отыр. Бұл – аудан көлемінде бұрын-соңды қолға алынбаған ауқымды әрі кешенді жоба. Жоспарланған бордақылау алаңдары бір-бірімен өзара байланысқан кластерлік жүйе арқылы жұмыс істейді. Мұндай тәсіл өндіріс үдерістерін тиімді ұйымдастыруға, ресурстарды үнемдеуге және басқаруды оңтайландыруға мүмкіндік береді.

Кластерлік жүйенің басты артықшылығы – инфрақұрылым мен қызмет түрлерін бір орталыққа шоғырландыру. Бұл бордақылау алаңдарын сумен, электр энергиясымен, жол қатынасымен және инженерлік желілермен қамтамасыз етуді жеңілдетеді. Сонымен қатар, ветеринариялық қызмет, мал азығын жеткізу, өнімді сақтау және өткізу сияқты маңызды қызметтер де бір жүйеге біріктіріледі. Нәтижесінде өндіріс шығындары азайып, дайын өнімнің сапасы артады.

Жобаны іске асыру барысында экологиялық талаптарды сақтау мәселесіне де ерекше көңіл бөлінеді. Мал қалдықтарын өңдеу, санитарлық талаптарды сақтау және қоршаған ортаға зиян келтірмеу мақсатында заманауи технологиялар қолданылатын болады. Бұл өз кезегінде аудан аумағындағы экологиялық ахуалды тұрақты деңгейде ұстауға және ауыл тұрғындарының өмір сапасын жақсартуға мүмкіндік береді.

Сауран ауданында жүзеге асырылып жатқан бұл жобалар мемлекет тарапынан ауыл шаруашылығын қолдауға бағытталған саясаттың нақты көрінісі болып табылады. Мал шаруашылығын дамыту – ел экономикасының маңызды салаларының бірі ретінде қарастырылып, оған инвестиция тарту, инфрақұрылым құру және өндірісті жаңғырту бағытындағы жұмыстар кезең-кезеңімен іске асырылуда. Аудан басшылығы мен инвесторлар арасындағы өзара тиімді әріптестік осындай ірі жобалардың табысты жүзеге асуына негіз болуда.

Жалпы алғанда, Сауран ауданында салынатын 300-ге жуық мал бордақылау алаңы өңірдің агроөнеркәсіптік кешенін дамытудың жаңа белесіне айналмақ. Бұл бастамалар ауданның әлеуметтік-экономикалық дамуына серпін беріп, ауыл шаруашылығын табысты, тиімді және тұрақты сала ретінде қалыптастыруға жол ашады. Мал шаруашылығын индустриялық негізде дамыту арқылы Сауран ауданы алдағы жылдары Түркістан облысындағы жетекші аграрлық өңірлердің біріне айналуы әбден мүмкін.