«ТУҒАН ЕЛГЕ САЯХАТ» БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ ИГІ МАҚСАТЫ – ҰЛТТЫҚ РУХТЫ ОЯТУ

Жоба аясында оқушылар, жасөспірімдер мен студенттер еліміздің тарихи және мәдени орындарын аралап, туған өлкенің құндылықтарын көзбен көруге мүмкіндік алады. Бұл бастама өскелең ұрпақты елін сүюге, тамыры терең тарихымен мақтануға, ұлттық рухты дәріптеуге жетелейді.

Бағдарламаның басты міндеті – жастарға ел тарихын, мәдениетін, географиясын таныту арқылы олардың таным көкжиегін кеңейту. Туристік бағыттағы сапарлар барысында қатысушылар тек көріп, тамашалап қана қоймайды, олар белсенді түрде қатысып, тарихи-мәдени мұралар туралы тың мәліметтер алады. Бұл саяхаттар жастардың бойында туған жерге деген сүйіспеншілікті қалыптастыруға бағытталған маңызды педагогикалық құралға айналып отыр.

ТҮРКІСТАН – ЖАСТАРДЫҢ РУХАНИ ЖАҢҒЫРУ АЛАҢЫНА АЙНАЛДЫ

Бағдарлама шеңберінде Түркістан қаласына 220 турист келді. Олар еліміздің түкпір-түкпірінен жиналған жас буын өкілдері. Түркістан – тарихи ғана емес, рухани орталық, сондықтан да бұл шаһарға сапар жасаудың жастар үшін ерекше мәні бар. Түркі әлемінің бесігі саналатын көне қалаға келіп, оның әр тасы мен әр ғимаратына үңілу – өшкенді жаңғырту, жоғалғанды табу, танымдық шекараны кеңейту деген сөз.

Жастар Түркістанға алғаш қадам басқан сәттен-ақ терең тарихтың, мәдениеттің, руханияттың атмосферасына енді. Қаланың көркі мен сәулеті, оның ежелгі және заманауи келбеті үйлесім тауып, қонақтарды ерекше сезімге бөлейді. Саяхат барысында қатысушылар тек нысандарды аралап қана қоймай, Түркістанның жан дүниесін, оның заманауи келбеті мен тарихи болмысын түйсіне білді.

Қ.А. ЯСАУИ КЕСЕНЕСІ – ТАРИХ ПЕН РУХАНИЯТТЫҢ ҚАСИЕТТІ ОРДАСЫ

Сапар аясындағы басты бағыттардың бірі – Қожа Ахмет Ясауи кесенесі болды. Бұл — тек Қазақстан үшін ғана емес, бүкіл түркі әлемі үшін қасиетті нысан. Оқушылар мен жастар ұлы ғұламаның өмір жолы, ілімі және тарихи мұрасы туралы толық мәлімет алып, оның адамзат тарихындағы рөліне көз жеткізді.

Кесене алдындағы шолу экскурсиясы, ішкі сәулетпен танысу, шежіре және тариқат тарихы туралы ақпараттар – бәрі жастардың рухани әлемін байытты. Түр guides-пен өткен сұхбатта олар Қожа Ахмет Ясауидің тек діни тұлға ғана емес, сонымен қатар мәдениет пен ғылым қайраткері екенін білді. Бұл сапар көпшіліктің дін мен руханиятқа деген көзқарасын жаңа деңгейге шығарды.

«ҰЛЫ ДАЛА ЕЛІ» ОРТАЛЫҒЫ – МӘДЕНИ МҰРАҒА ҚҰРМЕТ

220 туристтің келесі аялдамасы – «Ұлы дала елі» орталығы болды. Бұл кешен – Қазақстанның бай тарихы мен өркениетінің көрінісі. Мұнда археология, этнография, жазу-сызу, қолөнер, әскери дәстүр, музыкалық мәдениет пен рухани мұра бойынша тақырыптық залдар ұсынылған. Туристер әр залда еліміздің әр дәуіріне тән жәдігерлермен танысты.

Атриум залында қазақтың ежелгі қару-жарақ түрлері, жауынгерлік сауыттар, дәстүрлі киімдер және тұрмыстық заттар көрсетілді. Ұлттық дәстүрлерге негізделген экспозициялар жастарды тамсандырмай қоймады. Бұл орталықта ұйымдастырылған шеберлік сағаттары, ұлттық ойындар және интерактивті квесттер жастардың белсенді қатысуына мүмкіндік беріп, оқытуды ойын арқылы жүзеге асырудың тиімділігін көрсетті.

«КЕРУЕН САРАЙ» КЕШЕНІ – ТУРИЗМ МЕН МӘДЕНИЕТТІҢ ҚАУЫШҚАН НҮКТЕСІ

Саяхат барысында туристер «Керуен Сарай» туристік кешенінде де болды. Бұл – тек қонақүй немесе ойын-сауық орталығы ғана емес, сонымен қатар дәстүр мен заманауилық тоғысқан жаңа туристік феномен. Кешеннің су үстіндегі театрында қойылған тарихи-драмалық қойылым, сәулеттік ансамбльдер мен этноауыл – барлығы қонақтарды өткен мен бүгіннің тоғысына жетеледі.

Жастар бұл жерде қазақ халқының салт-дәстүрін тереңірек тануға мүмкіндік алды. Қолөнер бұйымдарын жасап көру, ұлттық тағамдар дайындау, дәстүрлі музыкамен танысу – жастар үшін өмірлік тәжірибеге айналды. Сонымен қатар, «Керуен Сарайда» өткен мәдени кештер, музыкалық перфоманс пен дәмді тағамдар жәрмеңкесі турдың мазмұнын байыта түсті.

МӘДЕНИ ШАРАЛАР МЕН ШЕБЕРЛІК САБАҚТАРЫ – ПАТРИОТИЗМ МЕН ШЫҒАРМАШЫЛЫҚТЫҢ ҚАЙНАР КӨЗІ

Сапар тек тарихи орындармен шектелген жоқ. Жоба ұйымдастырушылары арнайы мәдени бағдарлама дайындап, жастардың бос уақытын тиімді ұйымдастырды. Түрлі шығармашылық шеберлік сабақтары – керамика, тоқыма, домбыра үйрену секілді бағытта өткізілді. Бұл сабақтар жастардың талантын ашып, ұлттық өнерге деген қызығушылығын оятты.

Сонымен қатар, кешкі уақытта жастар үшін ұлттық викториналар, театрландырылған қойылымдар, би кештері және шығармашылық байқаулар өтті. Мұндай мәдени іс-шаралар олардың тек көрермен емес, белсенді қатысушыға айналуына жол ашты. Патриоттық әндер мен поэзия кештері арқылы туған жерге деген сүйіспеншілік тереңдей түсті.

ЖАС ТУРИСТЕРДІҢ ҚАЗАҚСТАН ТАРИХЫНА ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҒЫ АРТТЫ

Түркістанға келген 220 жас турист бағдарлама барысында Қазақстан тарихының маңызды кезеңдеріне ерекше қызығушылық танытты. Саяхат кезінде тарих пәнінен оқыған мәліметтер мен нақты тарихи орындарды көрудің арасындағы айырмашылықты олар өз тәжірибесімен ұғынды. Мысалы, Қазақ хандығының құрылуы, Ұлы Жібек жолының маңызы, Түркістанның астана ретіндегі рөлі – бәрі көзбен көріп, қолмен ұстап тануға болатын шынайы тарихқа айналды.

Көптеген қатысушылар Түркістандағы археологиялық зерттеулер мен музейлік нысандарға алғаш рет барып, тарихшылар мен экскурсоводтардан жаңа мәліметтер алды. Қаланың әр кірпіші тарихтан сыр шертіп тұрғандай әсер қалдырды. Жастар арасынан кейбірі болашақта тарихшы, археолог болғысы келетінін айтып, шабыт алғанын жасырмады. Бұл – бағдарламаның маңызды нәтижелерінің бірі.

ҚАТЫСУШЫЛАРДЫҢ ПІКІРІ – ТАРИХ ПЕН РУХАНИЯТҚА ҚАДАМ

Тур бағдарламасы соңында қатысушылардан кері байланыс жинау ұйымдастырылды. Жас туристер Түркістан сапарына ерекше ризашылықтарын білдіріп, осындай жобалардың жиі ұйымдастырылуын қалады. Олардың айтуынша, бағдарлама тек демалыс емес, шынайы өмірлік сабақ, үлкен рухани тәжірибе болды.

Көптеген қатысушылар рухани байып, патриоттық сезімі күшейгенін айтты. Түркістан сапары олар үшін тарихи фильм емес, нақты оқиғаның жүріп өткен ізіне түскен саяхат болды. Осы пікірлер жоба ұйымдастырушылары үшін де маңызды көрсеткіш. Олар осындай кері байланыстар арқылы келесі сапарларды одан әрі жетілдіруді көздеп отыр.

ҰЛТТЫҚ ТӘРБИЕНІҢ ІРГЕТАСЫ – ӨЗ ЕЛІҢДІ ТАНУДАН БАСТАЛАДЫ

Бағдарламаның мәні – жастардың бойына ұлттық тәрбие мен адамгершілік құндылықтарды сіңіру. Өткенін білмеген ұрпақ болашағын бағамдай алмайды деген сөз – осы жобаның өзегіне айналған. Жастар Түркістан сапары арқылы ұлттың қайнар бастауы мен рухани күшін сезініп, өз болмысына үңілді.

Саяхат барысында ұйымдастырылған дәрістер, ұлттық код туралы әңгімелер, ардагерлермен кездесулер – бәрі тәрбиелік маңызға ие. Жастар тек турист емес, өз елінің жас патриоттары ретінде тәрбиеленіп, болашаққа жауапкершілікпен қарауды үйренді. Бұл – кез келген оқулық бере алмайтын тәжірибе.

ЭТНОМӘДЕНИЕТ ПЕН ҚОЛӨНЕРДІ ТАНУ – ҰЛТТЫҚ МҰРАМЕН ТАБЫСУ

Сапар барысында жастар этнографиялық кешендерде болып, қазақ халқының дәстүрлі қолөнерін көзбен көріп, өздері де тәжірибе жасап көрді. Киіз басу, сырмақ тігу, қамшы өру, қыштан ыдыс жасау сияқты өнер түрлері көпшіліктің қызығушылығын тудырды. Қатысушылардың бірі ұлттық киім тігу сабағына қатысып, өз қолымен шапанның үлгісін жасап көрді.

Шеберлермен өткен диалог жастардың бойында ұлт өнеріне деген құрметті оятты. Этномузейлер мен қолөнер шеберханаларының ашық есік форматындағы жұмыс жүйесі де саяхаттың танымдық маңызын арттырды. Бұл – ұмыт болуға шақ тұрған ұлттық мұраны қайта тірілту жолындағы нақты қадам.

МЕКТЕП ПЕН УНИВЕРСИТЕТТЕРМЕН БАЙЛАНЫС – БІЛІМ АЛАҢЫН КЕҢЕЙТУ

Бағдарлама барысында қатысушылар Түркістандағы бірқатар білім беру мекемелеріне де арнайы барып, оқу-ағарту жүйесімен танысты. Халықаралық Қазақ-түрік университеті мен жергілікті мектептердің оқыту жүйесі, ұлттық тәрбиені енгізу жолдары жайлы қызықты ақпараттар алды. Студенттер мен оқушылар арасындағы тәжірибе алмасу кездесулері өтті.

Кейбір қатысушылар Түркістандағы жоғары оқу орындарына қызығушылық танытып, болашақта осы өңірде білім алуға ниетті екенін жеткізді. Бұл – тек мәдени емес, білімдік ынтымақтастықты да арттыратын маңызды бастама. Ел болашағы саналатын жастардың өз аймағынан тыс жерлердегі білім ошақтарымен байланыс орнатуы – өте құптарлық үрдіс.

ЖОБАНЫҢ ӘЛЕУМЕТТІК ӘСЕРІ – ҚОЛЖЕТІМДІ ТУРИЗМ МҮМКІНДІГІ

«Туған елге саяхат» бағдарламасы – тек рухани жоба ғана емес, әлеуметтік маңызы зор бастама. Бұл жоба арқылы тұрмысы төмен отбасылардың балалары да еліміздің киелі орындарын көріп, басқа өңірлермен танысу мүмкіндігін иеленіп отыр. Түркістан сапарына да осындай жүздеген бала қатысты.

Қатысушылар сапардың толықтай тегін екенін айтып, бұл бастамаға демеуші болған «Самұрық-Қазына» қорына алғыс білдірді. Бұл – әлеуметтік теңдікті қамтамасыз етудің бір көрінісі. Мүмкіндігі шектеулі балалар мен аз қамтылған отбасылардан шыққан оқушылар үшін бұл сапар – өмірлік естелікке айналды.

«ТУҒАН ЕЛГЕ САЯХАТ» БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ БОЛАШАҒЫ ЖАРҚЫН

Қатысушылар мен олардың жетекшілері бұл жоба алдағы жылдары да жалғасса екен деген тілек білдіруде. Түркістан сапары – бастаманың сәтті жүзеге асып жатқанының бір дәлелі ғана. Елдің басқа өңірлеріне де сапарлар ұйымдастырылып, жастар тарихи жерлермен таныса алса, бұл – тұтас ұлттың ұтар қадамы болмақ.

Мемлекет тарапынан қолдау тапқан мұндай жобалар арқылы отансүйгіштік, мәдени бірлік және рухани даму үштағаны жүзеге асады. Туризм мен тәрбие, білім мен бірлік осы бағдарламада шебер тоғыстырылған. Болашақта бұл бағдарламаға халықаралық сипат беру де – ойға қонымды ұсыныс.

ЖОБАҒА ҚАТЫСУШЫЛАРҒА СЕРТИФИКАТТАР МЕН СЫЙЛЫҚТАР ТАБЫСТАЛДЫ

Сапар соңында жастарға арнайы сертификаттар мен естелік сыйлықтар табысталды. Бұл олардың тек қатысушы ретінде емес, ұлт болашағының белсенді өкілі ретінде танылғанын білдіреді. Әрбір жас алған сертификатын үлкен мақтанышпен қабылдап, фотосуреттер мен бейнематериалдарды әлеуметтік желілерде бөлісті.

Мұндай құрмет жастардың жауапкершілік пен елге қызмет етуге деген ынтасын арттырады. Олар бұл сапарды тек демалыс емес, өздерін тану, тарихпен табысу, болашаққа жол салу ретінде қабылдады. Сертификат пен марапат – тек қағаз емес, олардың сана-сезімінде мәңгі сақталатын рухани белгіге айналды.

«ТУҒАН ЕЛГЕ САЯХАТ» – ТӘРБИЕНІҢ ТИІМДІ ТЕТІГІ

«Туған елге саяхат» бағдарламасының Түркістанға ұйымдастырылған бұл кезеңі – тәрбиелік мәні зор, мазмұны бай, құрылымы жүйелі бастама болды. Саяхат арқылы оқушылар мен студенттер өз елінің құндылықтарын танып, өткенге көз жүгіртіп, бүгінгі күннің бағасын ұғынды. Мұндай жобалар болашақта жастардың саналы азамат, отансүйгіш тұлға болып қалыптасуына жол ашады.

Бағдарлама аясындағы тәжірибе көрсеткендей, туған елдің тарихи жерлерін көзбен көру – кітаптан оқыған білімнен әлдеқайда әсерлі. Бұл – жастарға туған жеріне деген сүйіспеншілікті жүрекпен сезінуге мүмкіндік беретін патриоттық тәрбие алаңы. Осындай жобалар жалғасын тауып, ауқымы кеңейсе, ел болашағы жарқын болмақ.