ДІНИ УАҒЫЗДАРДАҒЫ ЛУДОМАНИЯҒА ҚАРСЫ ҰСТАНЫМ: ТҮРКІСТАН ИМАМДАРЫ НЕ ДЕЙДІ?

Түркістан облысы – Қазақстанның рухани орталығы саналып, мұнда мешіттер мен дін қызметкерлері халыққа тек діни насихат қана емес, сондай-ақ әлеуметтік маңызды тақырыптарда да үгіт-насихат жүргізеді. Солардың бірі – лудоманияға қарсы түсіндіру жұмыстары. Бұл мақалада Түркістан имамдары мен дінтанушыларының құмар ойындарға қатысты ұстанымдары, мешіттердегі уағыздар мен шариғаттың ойынға қойған тыйымы туралы әңгіме болмақ.

Лудоманияға діни тұрғыдан баға беру

Ислам діні құмар ойындарды харам деп санайды. Құран мен Хадистерде адал табыстың маңыздылығы, ойын арқылы пайда табу мен жоғалтудың дінге қарсы екендігі ашық айтылған. Мысалы, Құранда «Аллах сендерге сәттілікпен және жолға қою арқылы пайдалы нәрселерді бұйырады, ал ойын-сауық, және құмар ойындар – жамандықтан басқа ештеңе емес» деген аяттар бар. Имамдар осы діни ұстанымдарды халыққа түсіндіруде, құмар ойынның жеке адамның рухани және материалдық өміріне тигізер зиянын ескертеді.

Түркістан имамдары құмар ойындардың адамның отбасын, қоғамды және рухани өмірін бұзатын қауіпті әдет екенін насихаттайды. Олар адамдарды адал табысқа, еңбекке шақырып, лудоманиядан аулақ болуға үндейді. Бұл насихаттар тек жастарға ғана емес, барлық жастағы адамдарға бағытталған.

Мешіттердегі лудоманияға қарсы уағыздар

Түркістан облысының көптеген мешіттерінде имамдар арнайы уағыздар ұйымдастырады. Олардың негізгі мақсаты – қауымға құмар ойындардың зияны туралы ақпарат беру, рухани бағыт-бағдар көрсету. Мешіттерде ұйымдастырылатын дәрістер мен семинарларда лудоманияның психологиялық, әлеуметтік және моральдық салдары талқыланады.

Мысалы, бір мешітте имам Құран аяттары мен Пайғамбар хадистеріне сүйене отырып, ойынқұмарлықтың зиянын нақты мысалдармен түсіндіреді. Ол құмар ойынға ұрынғандардың отбасы мен қоғам алдындағы жауапкершілігін еске салып, тәуелділіктен арылудың рухани жолдарын ұсынады.

Осындай уағыздар арқылы мешіттер тұрғындарға үміт пен сенім береді, рухани қолдау көрсетеді. Бұл жұмыстар халық арасында құмар ойынға қатысты қате түсініктерді жоюға септігін тигізеді.

Шариғаттағы құмар ойынға тыйым

Ислам діні құмар ойынды (майсир, кесір) қатты тыйым салады. Шариғат заңдарына сәйкес, құмар ойындар – байлықты заңсыз әрі әділетсіз жолмен иелену, адами құрбандық және қоғамдағы әділетсіздіктің көзі. Пайғамбар Мұхаммед (с.ғ.с) хадистерінде құмар ойынның қауіптілігі, адамның рухани тазалығы мен қоғамдағы орнына тигізер кері әсерлері туралы ескертулер бар.

Түркістандағы діни қызметкерлер осы қағидаларды насихаттап, құмар ойынға қатысты заңдар мен дін талаптарын халыққа жеткізеді. Олар шариғат тұрғысынан құмар ойынға түбегейлі тыйым салынғанын, бұл жолға түскен адамның жан дүниесі мен рухани тазалығының бұзылатынын түсіндіреді.

Түркістан имамдарының нақты уағыз мысалдары

Түркістандағы имам Әлихан қажы өзінің бір уағында былай дейді: «Құмар ойын – адамның өз жанын сатуы, рухани құлдырауы. Бұл – Алланың берген нығметтерді әділетсіз иемдену, отбасын қирату, өзіңді және жақындарыңды жою жолы. Біз жастарымызды адал еңбекке, дін жолымен өмір сүруге шақырамыз.»

Тағы бір имамның уағында: «Мешіт – руханият ордасы ғана емес, сонымен бірге өмірдің қиыншылықтарына қарсы тұратын, зиянды әдеттерден аулақ болуға көмектесетін орын. Құмар ойыннан сақтану – ол өзіңді және отбаcыңды қорғау» деп айтылған.

Осы секілді уағыздар тұрғындардың құмар ойынға қатысты санасын өзгертіп, олардың бұл дерттен арылуына ықпал етеді.

Қоғамдағы діни ұстаздардың рөлі мен келешегі

Түркістан облысында діни қызметкерлер лудоманияға қарсы күресте маңызды рөл атқарады. Олар мешіттерде ғана емес, қоғамдық орындарда, әлеуметтік желілерде, медиа құралдарында да насихат жұмыстарын жүргізуде. Бұл бағыттағы жобалар мемлекеттік және қоғамдық ұйымдармен бірлесе жүзеге асырылып, діни ұстанымдардың қоғамға әсері күшейтілуде.

Алдағы уақытта да имамдардың лудоманияға қарсы уағыздары мен түсіндіру жұмыстары жастар мен ересектер арасында құмар ойындардың алдын алудың тиімді құралы болып қала бермек.

Түркістан имамдары мен діни қызметкерлері құмар ойынға қарсы тұруда рухани және құқықтық ұстанымдарды насихаттай отырып, қоғамның рухани тазалығын сақтауға үлес қосуда. Мешіттердегі уағыздар мен шариғат негізіндегі тыйымдар лудоманияның таралуына тосқауыл болуда. Осылайша, руханият пен дін қоғамдық өмірдің маңызды бөлігі ретінде жастарды және бүкіл қоғамды зиянды әдеттерден қорғауда.