ТҮРКІСТАН ИНДУСТРИЯЛЫҚ АЙМАҒЫНДА ҚАНДАЙ ЖАҢА ЖОБАЛАР ЖОСПАРЛАНУДА?

Соңғы жылдары Түркістан облысында индустрияландыру үдерісі жаңа кезеңге өтті. 2025–2026 жылдарға арналған даму жоспарларына сәйкес, облыста ондаған жаңа өндіріс орны мен индустриялық нысан іске қосылуы тиіс. Бұл жобалар өңір экономикасын әртараптандырып қана қоймай, мыңдаған адамды тұрақты жұмыспен қамтып, экспорттық әлеуетті де арттырмақ. Облыстық стратегия шеңберінде аймақтың индустриялық қуатын арттыратын нақты жобалар мен бастамалар белгіленді.

Түркістан қаласы – аймақтың өндірістік орталығына айналуда

Облыс орталығы – Түркістан қаласының маңындағы индустриялық аймақ 350 гектар аумақты қамтиды. Мұнда келесі екі жылда 50-ден аса жоба жүзеге асырылады деп жоспарлануда. Олардың арасында құрылыс материалдарын шығаратын зауыттар, тағам өндірісі кәсіпорындары, пластмасса және резеңке өнімдерін өндіретін кәсіпорындар бар.

2025 жылдың алғашқы жартысында-ақ жалпы құны 12 миллиард теңгені құрайтын 8 жаңа жоба іске қосылмақ. Соның ішінде:

• Құрғақ құрылыс қоспаларын өндіретін зауыт (жылына 150 мың тонна өнім);

• Металл бұйымдарын шығаратын кәсіпорын (айына 500 тонна өнім қуаты);

• Шыны өңдеу және терезе-есіктер шығару зауыты (ішкі нарықты қамту мақсатында).

Бұл жобалар тек құрылыс саласына емес, логистика, қызмет көрсету және сауда секторына да жанама әсерін тигізіп, қосымша экономикалық серпін береді.

Сауран мен Кентау – жаңа өндірістік белдеулер қалыптасуда

Сауран ауданы мен Кентау қаласында да индустриялық аймақтарды кеңейту арқылы жаңа өндірістік белдеулер құрылуда. Бұл аумақтарда негізінен:

• Жеңіл өнеркәсіп,

• Ауыл шаруашылығы өнімдерін өңдеу,

• Экспортқа бағытталған тауар өндірісі қолға алынуда.

Сауран ауданында 2025–2026 жылдары іске асатын жобалар:

• Күнбағыс майын өндіретін зауыт (жылдық қуаты – 10 мың тонна);

• Қаптама материалдарын шығаратын фабрика (ішкі нарыққа және Орта Азия экспортына бағытталады);

• Керамикалық плитка зауыты (отандық құрылыс индустриясына арналған өнімдер шығарады).

Кентау қаласындағы жобалар:

• Электр құрылғыларын құрастыру орталығы;

• Автокөлік бөлшектерін шығаратын зауыт;

• Smart-жүйелерді өндіретін желі (бұл жоба “Индустрия 4.0” үлгісіндегі алғашқы бастамалар қатарында).

Кентау–Сауран–Түркістан өнеркәсіптік дәлізі арқылы бұл жобалар бір-бірін толықтыратын кластерлік жүйе құрайды.

Созақ ауданы – шикізаттық өңірден өндірістік аймаққа бет бұруда

Созақ ауданы – уран, фосфор секілді пайдалы қазбалармен бұрыннан танымал. Бірақ қазіргі таңда аудан тек шикізаттық емес, өңдеуші өнеркәсіп аймағына айналып келеді.

Жоспарланған жобалар:

• Минералды тыңайтқыштар шығаратын зауыт (құны – 7,5 млрд теңге);

• Гипс пен цемент өнімдері комбинаты (қуаты – 200 мың тонна/жыл);

• Ас тұзы мен сода өндіру кешені;

• Өңделген құрылыс материалдарын экспорттайтын кәсіпорын.

2026 жылға дейін ауданға тартылатын инвестиция көлемі 28 миллиард теңгеге жетеді деп күтілуде. Бұл аймақтың экономикалық құрылымын түбегейлі жаңартады.

“Индустрия 4.0” элементтері енгізіліп жатыр

Жаңа жобалардың көпшілігі автоматтандыру, смарт-басқару және сандық технологиялар негізінде құрылуда. Бұл:

• Қашықтан басқару жүйелері,

• ERP-бағдарламалар,

• Роботтандырылған өндіріс желілері.

Түркістан қаласында орналасқан цифрлық хаб пен технопаркпен байланыс орнатып, өндірістің интеллектуалды моделіне көшу жоспарланған. Бұл – өнім сапасын арттыруға, бәсекеге қабілеттілікті күшейтуге сеп болады.

Жұмыс орындары мен кадрлық дайындық – басты назарда

Жаңа жобалар іске қосылғанда өңірде шамамен 4500-ден аса тұрақты жұмыс орнықұрылмақ. Оларды жергілікті тұрғындармен қамтамасыз ету үшін колледждер, кәсіптік лицейлер мен ЖОО-лар арнайы бағдарламалармен біріктірілуде.

Кәсіпорындармен үшжақты келісім негізінде:

• Өндірістік практика,

• Дуальды оқыту жүйесі,

• Мамандыққа бейімдеу курстары ұйымдастырылады.

Бұл тәсіл жастарды техникалық мамандықтарға баулып, өңір ішіндегі кадр тапшылығын азайтады.

ЖОБАЛАРҒА ЖЕРГІЛІКТІ КӘСІПКЕРЛЕР ДЕ ҚАТЫСА АЛАДЫ

Индустриялық жобалар тек ірі инвесторларға ғана емес, жергілікті кәсіпкерлерге де мүмкіндік ұсынады. Облыс әкімдігі тарапынан шағын және орта бизнес өкілдеріне индустриялық аймақтан жер телімдері бөлініп, инфрақұрылыммен қамтамасыз ету қарастырылған. Сонымен қатар, отандық кәсіпкерлер шетелдік серіктестермен бірлескен кәсіпорындар құруға ынталандырылып отыр. Бұл – Түркістан индустриясын ішкі нарыққа да, жергілікті бастамаларға да ашық ететін маңызды бағыт.

Индустрияның келешегі – жүйелі жоспарлауда

2025–2026 жылдары Түркістан облысында іске асатын жаңа өндірістік жобалар – өңірдің индустриялық дамуының нақты көрінісі. Жобалардың әрқайсысы:

• Жұмыс орнын ашуға,

• Өңдеуші өнеркәсіпті дамытуға,

• Экспортты ұлғайтуға,

• Технологияны жаңғыртуға бағытталған.

Бұл – инвестициялық тұрақтылықты, әлеуметтік қамтуды және экономикалық өсімді қамтамасыз ететін маңызды тетік. Түркістанның жаңа өндірістік келбеті осы жүйелі жобалармен қалыптасып келеді.