ТҮРКІСТАН: ШАРДАРАДАҒЫ ЖАҒАЖАЙЛАРДЫҢ ТАЗАЛЫҒЫ МЕН ҚАУІПСІЗДІГІ БОЙЫНША ҚАТАҢ ТАЛАПТАР ҚОЙЫЛДЫ

Әсіресе, Шардара ауданы су қоймасының жағалауы соңғы жылдары демалушылар арасында кеңінен танымал бола бастады. Алайда туризм тек табиғи ресурстармен шектелмейді. Бұл — қауіпсіздік, тазалық, заңдылық және қоғамдық тәртіпке байланысты кешенді сала. Осыны ескерген облыс әкімі Нұралхан Көшеров Шардараға арнайы барып, жағажайлардың жай-күйімен танысты. Санитарлық талаптардың сақталуы, туристік нысандардың ресми тіркелуі, қауіпсіздік шаралары — барлығы жіті бақылауға алынды. Бұл жолғы жұмыс сапарында нақты сын-ескертпелер айтылып, жауапты тұлғаларға тапсырмалар берілді.

Туристік нысандарға қойылған нақты талаптар

Облыс басшысы жағажайларды аралау барысында «Nurdelux», «ER I ZHAN», «Алтын жағалау» сынды демалыс орындарының жай-күйін жеке тексерді. Қарапайым тазалықтан бастап, жұмысшылардың тіркелуі мен салық төлемдеріне дейін назарға алынды. Мұндай орындар – өңірдің бет-бейнесі ғана емес, экономикалық кіріс көзі. Алайда тазалық пен тәртіп сақталмаса, олардың туризмге пайдасынан зияны көп болмақ. Сол себепті әкім жағажай иелеріне ескерту жасап, келісімшартты бұзу туралы талап та қойды. Бұл – тек қатаңдық емес, саланы жүйелеуге бағытталған нақты ұстаным.

Қауіпсіздік шараларын күшейту қажеттігі

Су айдыны маңындағы демалыс орындарында қауіпсіздік – басты мәселе. Құтқарушылар саны жеткіліксіз, ал сәкілер мен уақытша құрылымдар суға тым жақын орналасқан. Мұндай жағдайлар төтенше жағдайлардың туындауына әкеп соғуы мүмкін. Әкім тарапынан құтқару қызметін күшейту, жағажайлардағы сәкілерді қауіпсіз қашықтыққа ауыстыру және арнайы белгілер орнату туралы нақты тапсырма берілді. Сонымен бірге жағажай маңындағы автотұрақ мәселесі де қозғалды. Ретсіздік пен бақылаусыздық адам өміріне қауіп төндіреді. Сондықтан қауіпсіздік шаралары тек нұсқау түрінде емес, нақты орындалуы тиіс міндет ретінде қойылды.

Тазалық пен санитарлық жағдай — туризмнің негізі

Кез келген турист ең алдымен демалыс орнының тазалығына мән береді. Шардара жағажайларындағы қазіргі санитарлық ахуал толыққанды талапқа сай емес. Облыс әкімінің тікелей араласуымен бұл мәселе нақты күн тәртібіне шығарылып отыр. Демалушылардың өз тарапынан тазалық сақтау мәдениетін қалыптастыру үшін ақпараттық жұмыстар да маңызды. Сонымен қатар кәсіпкерлерге қалдықтарды жинау, шығару және жуу-жинау бекеттерін талапқа сай ұйымдастыру тапсырылды. Тазалық – туризм мәдениетінің негізі, әрі өңірдің имидждік көрсеткіші.

Заңдылық пен тіркеу талаптарының сақталуы

Кейбір жағажайлардың заңды тіркеуі жоқ немесе жалған келісімшартпен жұмыс істеп отырғаны белгілі болды. Облыс әкімдігі бұл олқылықты жою үшін «Қазсушар» мекемесі мен табиғи ресурстар басқармасына арнайы тапсырма берді. Жағажайларды заңдастыру — салық түсімін арттырумен қатар, қызмет сапасын арттыруға да ықпал етеді. Кәсіпкерлердің заңсыз жұмыс істеуі — бюджетке зиян келтіріп қана қоймай, қауіпсіздік пен сапаға жауапкершілікті жояды. Осыған байланысты мониторинг тобы құрылып, жағажайларды толық тіркеу мен заң шеңберінде қызмет етуге көшіру жұмыстары басталды.

Қоғамдық тәртіп пен ішімдік мәселесі

Жағажай маңында ішімдік ішіп, тәртіп бұзатын адамдар демалушылардың қауіпсіздігіне тікелей қауіп төндіреді. Осы мәселеге байланысты облыс басшысы полиция департаментіне нақты тапсырма берді. Алкогольді ішімдіктердің сатылуы мен қоғамдық орындарда ішуге жол бермеу – жағажайдағы жалпы тәртіптің сақталуына тікелей әсер етеді. Бұл тек полицияның емес, кәсіпкерлердің де жауапкершілігіне айналуы тиіс. Қоғамдық тәртіптің сақталуы – туризмді дамытудың басты шарттарының бірі.

Салықтық тәртіп пен экономикалық жауапкершілік

Жағажай иелері мен туристік нысандардың табысынан салық төлеуі – заң талабы. Алайда көптеген нысандар жұмысшыларын тіркемей, табыстарын көлеңкелі айналымда ұстап отырғаны байқалуда. Осыған байланысты жергілікті кірістер басқармасына нақты тапсырма жүктелді. Туризмнен түсетін табыс – өңір бюджетінің маңызды көзі. Егер салық дұрыс жиналмаса, инфрақұрылымды дамыту мен қызмет сапасын арттыру мүмкін болмайды. Сондықтан әкім салық тәртібін жүйелеуді, жұмысшылардың тіркелуін қамтамасыз етуді талап етті.

Мониторинг және тұрақты бақылау

Жағажай жұмысына қатысты қабылданған шешімдер бір реттік шаралар емес. Облыс әкімдігі тарапынан бұл мәселе тұрақты бақылауға алынып отыр. Мониторинг топтары жүйелі түрде тексерулер жүргізіп, орындалмаған тапсырмалар бойынша жауапты тұлғаларға шара қолданады. Қызметкерлердің салғырттығы мен бейқамдығына жол берілмейді. Туризмді дамыту — ұзақмерзімді процесс. Сондықтан барлық тараптың жауапкершілігі мен жүйелі жұмысы қажет.