ЖАПОНИЯ МЕН КОРЕЯ ИНВЕСТОРЛАРЫ: ЖОҒАРЫ ТЕХНОЛОГИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРҒА ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚ
Түркістан – жоғары технологиялар орталығына бет алған өңір

Соңғы жылдары Түркістан облысы индустриялық даму бағытын жаңа сапалық деңгейге шығаруға кірісті. Енді өңір тек құрылыс материалдары мен ауыл шаруашылығы өнімдерімен ғана емес, жоғары технологиялық өндіріс салаларымен де аты шыға бастады. Бұл бағыттағы ірі серіктестер – Жапония мен Оңтүстік Корея елдері. Азияның алдыңғы қатарлы экономикасы саналатын бұл мемлекеттердің инвестициялық қызығушылығы Түркістанға ерекше бағыт беріп отыр.
Технопарк және IT-хаб: цифрлық трансформация өзегінде
2024 жылы Түркістан қаласында алғашқы ақпараттық технологиялар технопаркі құрылды. Бұл бастама облыс әкімдігі, «Digital Kazakhstan» бағдарламасы және шетелдік әріптестердің қолдауымен іске асты. Жобаға алғаш болып қызығушылық білдіргендер қатарында Корея Республикасының «KT&G», «LG CNS» және Жапонияның «Fujitsu», «NEC Corporation» сынды корпорациялары бар.
Технопарк аумағында:
• IT-стартаптар үшін акселератор алаңы,
• аутсорсингке арналған бағдарламалау орталықтары,
• жасанды интеллект, big data және робот техникасы бағытындағы зертханалар орналасқан.
Бұл – Түркістанды жоғары технология орталығына айналдырудың алғашқы нақты қадамдары.
Электроника мен «ақылды» құрылғылар өндірісі
Корея мен Жапония инвесторлары Түркістан индустриялық аймағында орналасқан электроника өндірісіне де қызығушылық танытуда. Қазіргі таңда өңірде екі ірі жоба дайындық кезеңінде тұр:
• «SmartElectro Turkistan» – кореялық технологиямен планшет, ноутбук, POS-терминал, қауіпсіздік жүйелерін жинау;
• «GreenTech Devices» – жапон үлгісіндегі энергиялық тиімді тұрмыстық техника жинау жобасы.
Бұл жобалар жүзеге асқанда Түркістанда жылына 100 000-нан астам электрондық құрылғы шығару жоспарлануда. Өнімдер тек ішкі нарыққа емес, Орталық Азия мен Кавказ елдеріне де экспортталмақ.
Білім мен технологияны тоғыстырған бастама
Жоғары технология саласына инвестиция тарту – тек зауыт салумен шектелмейді. Корея мен Жапония компаниялары Түркістан жастарын осы бағытта оқытуға да мүдделі. Мәселен, 2025 жылдан бастап Түркістандағы бірнеше колледжде кореялық және жапондық IT-компаниялардың оқу модульдері енгізіледі.
Сонымен қатар, Түркістан жоғары көпсалалы колледжі мен Оңтүстік Кореяның Кёнги технологиялық институты арасында академиялық ынтымақтастық орнады. Бұл аясында студенттер алмасу, бірлескен ғылыми жобалар мен тәжірибе бағдарламалары жүзеге асады.
Қаланың жаңа бейнесі – «ақылды қала» моделіне қарай
Жапония мен Корея инвесторлары Түркістан қаласының «smart city» – ақылды қала моделіне өту бастамасына да қатысып жатыр. Қалалық инфрақұрылымға цифрлық технология енгізу бойынша:
• көше жарығын автоматтандыру,
• қоғамдық көлікке GPS және электрондық билет жүйесін енгізу,
• қалалық бақылау және қауіпсіздік камераларын біріктіру жобалары қолға алынды.
Бұл жобалар «Kazakh Invest» және жапондық JICA даму агенттігі арасындағы серіктестік арқылы жүріп жатыр.
Сенімді әріптестік – ұзақмерзімді даму кепілі
Жапония мен Корея – Қазақстан үшін әрқашан технология, тәртіп пен сапаның символы болған мемлекеттер. Түркістан облысы осы елдермен орнатқан әріптестігін стратегиялық серіктестікке айналдыруға ұмтылып отыр. Әкімдік деңгейіндегі меморандумдар, бизнес-форумдар мен делегациялық сапарлар бұл байланысты одан әрі тереңдетуде.
Мысалы, 2024 жылы күзде Түркістан делегациясы Жапонияның Осака қаласында өткен инвестициялық форумға қатысып, «Digital Turkistan» кластерін таныстырды. Ал Корея тарапы Түркістан облысында IT-мамандарға арналған оқу-өндірістік кешен салуға дайын екенін мәлімдеді.
Түркістан облысының индустриялық дамуы жаңа дәуірге аяқ басты. Жапония мен Корея сынды технологиялық алыптармен әріптестік – бұл өңірдің болашағына салынған ұзақмерзімді инвестиция. Заман талабына сай сандық, цифрлық өндірісті меңгеру арқылы Түркістан алдағы жылдары тек Қазақстанның емес, бүкіл Орталық Азияның жоғары технологиялық орталығына айналуы әбден мүмкін. Бұл серіктестік Түркістанды технологиялық даму мен цифрлық өндіріс орталығына айналдыруға жол ашады.