КӨНЕ МЕН ЖАҢА ҮЙЛЕСІМ ТАПҚАН ҚАЛА

XII ғасырдың алғашқы деректерінде Шавғар ауданының (уәлаят) орталығы болған киелі Түркістан Яссы деген атаумен танымал болды. Қазақстанның оңтүстігінде ұлы моңғол ханы Мөңкенің штабына бара жатқан армян патшасы Гетум I оны жазбаларында осылай атады. Кейінірек, XVI ғасырдан бастап қала бізге белгілі атауын алған. XVI-XVII ғасырларда Түркістан Қазақ хандығының экономикалық, саяси және мәдени орталығы болды, ол бұрын Хорезмшах, Шағатай, Тимуридтер мен Шейбанидтер әулеттері Орта Азия билеушілерінің әкімшілік орталығы болды. Осы уақыт ішінде қала әр түрлі мәдени дәстүрлерді бойына сіңірген, олардың іздерін бүгін де байқауға болады.

Бұл жерде Яссы-Түркістанның пайда болуымен XIX ғасырдың ортасындағы зерттеулерде ежелгі Қазақстанның мәдениеті туралы тек көшпенді болған деген сыңаржақ пікірдің тоқтауына, осы тарихи қаланың картада пайда болуы ықпал етті. Ұлы далада қалалар болды, әрі қандай қалалар десеңізші! Түркістан жазық дала мен ежелгі егіншілік мәдениеттерінің түйіскен тұсында пайда болып, дамыды, көптеген көрші мемлекеттерді де қызықтырмай қоймады.

Қала аймақтың рухани өмірі үшін маңызды рөл атқарды: ХII ғасырда қала түркі сопысы Қожа Ахмет Яссауидің уағыз-насихат мекеніне айналды, кейінірек күллі мұсылман Шығысының «екінші Меккесі» болды. Яссауи қайтыс болғаннан кейін Яссыдағы зираты діни және салттық орталық, қажылық пен ғибадаттың қасиетті орнына айналды. Белгілі болғандай, Әмір Темір зәулім ғимараты — Яссауи кесенесі Шереф ад-диннің «Зафар наме» еңбегінде айтылғандай, сопылар қауымының бұрыннан қалған ғимараттарының орнына тұрғызылған. Сәулеттік кешеннің іргетасының зерттелуі қазіргі Түркістанның Орталық Азиядағы ең көне қалаларының бірі екенін растауға мүмкіндік берді.

Бүгінде Түркістанға келген туристер осы ежелгі дәуір жәдігерлерін өз көздерімен тамашалай алады, бұл Қожа Ахмет Яссауидің әдемі қалпына келтірілген кесенесі ғана емес, ортағасырлық Сауран қалашығы мен Жұма мешітінің қирандылары, сонымен қатар, Есім хан, Укаша ата және Рабиға Сұлтан-Бегім кесенелері.

Қазіргі Түркістан тарихындағы маңызды кезең қала мәртебесінің өзгеруі болды: қала өзі аттас облыстың орталығына айналды, ал түркі әлемінің рухани астанасы ретінде гүлденудің жаңа кезеңіне аяқ басты. Бүгінде Түркістан бірнеше көрікті жерлері бар шеттегі қала емес, ол барлық бағытта үздіксіз дамудағы мегаполис. Мұнда құрылыс көлемі жыл сайын артып келеді, әлеуметтік, мәдени және спорттық инфрақұрылымның жаңа нысандары салынды, сонымен қатар көрікті жерлер қатары көбейді.

Атап айтқанда, мұнда қонақтарды ортағасырлық атмосфералық стильде салынған заманауи келушілер орталығы қарсы алады, мұнда демалыста не істеу керектігі туралы толық ақпарат алып қана қоймай, билеттер сатып алуға, демалуға, тамақтануға болады. Ол Яссауи мұражайына қарама-қарсы орналасқан, онда ұлы Хазрет Сұлтан туралы толығырақ мәлімет аласыз.

Келесі екі көрікті орын шынайы шығыстық демалыстың барлық дәстүрлеріне сай келеді. Бұл нағыз Шығыс моншасы, аумағы 3000 шаршы метрге жуық үлкен кешен тазалық пен өзіне күтім туралы түркілік танымның барлық ережелеріне сәйкес салынған, алыс жолдан соң сергіп алуға мүмкіндік береді. Біз Орталық Азиядағы ең ірі «Керуен-Сарай» туристік кешеніне баруды ұсынамыз, онда сіз қонақүйлер мен мейрамханаларды ғана емес, сонымен қатар сауда көшелері мен Жібек жолы кезіндегі қолөнершілер дүкендерін аралай аласыз, сонымен қатар, «ұшатын театр», атқа отырып шоу көрсететін амфитеатр, спа-фитнес орталығы, кинотеатр және т.б. бар.

Тағы бір таңғажайып, жаңа ғимарат — Farab кітапхана кешені. Бұл сирек кездесетін қолжазбалар мен оқу залдарының қоймалары ғана емес, сонымен қатар шығармашылық пен шабыт үйлесім тапқан бірегей ғимарат. Қабаттардың бірінде қолөнер бұйымдарын сататын әр түрлі студиялар, шеберханалар мен дүкендер орналасқан, ал екіншісінде Fab-lab орнына арналған, яғни мұнда іс-шаралар өткізуге болады.

Қайта жанданған Түркістанға келген әрбір турист бұл қаланың тарихқа бір қадам жақындығын, әрі балаларды әкеліп таныстыруға өте ыңғайлы екенін және мұны заманға сай барлық тұрмыстық және технологиялық артықшылықтарды пайдалана отырып жүзеге асыруға болатынын жақсы біледі. Түркістан қайтадан түркі әлемінің түкпір-түкпірінен келетін туристерді тартатын таңғажайып орталыққа, жаңа бейнедегі рухани астанаға айналуда, әрі есігі сіздер үшін әрдайым ашық!

Өткен жылы Түркістан қаласынан Өзбекстан Республикасына арнайы барған делегация ферғаналық «Hunarmand» қолөнершілер бірлестігімен меморандумға қол қойған еді. Келісім бойынша Түркістан қаласы мен Ферғана облысының қолөнершілері арасындағы іскерлік байланыс нығая түседі.

Меморандум аясында түркістандық қолөнер шеберлері ферғаналық қолөнершілермен тәжірибелік біліктілігін арттыруға уағдаласқан. Ол үшін Түркістан қаласында арнайы қолөнершілер бірлестігі құрылып, жүйелі жобалар жүзеге асырылмақ.

Осылайша, алдағы уақытта түркістандық қолөнершілер өндірісте жаңа технологияларды қолдануға, қолөнер бұйымдарын жасауды үйренуге Ферғана, Самарқанд қалаларында арнайы білім жетілдіруге мүмкіндік алады. Сонымен бірге қолөнер бұйымдарын тікелей жеткізу жолдары келісілді. Бүгінде меморандум аясында тиісті жұмыстар басталып кетті.

Түркістан қаласы облыс орталығына айналып, бүгінде заманауи даму жолына түскен шаһар ретінде де танылып келеді. Облыс орталығы мәртебесін алғаннан бері қалада тұрғын үй көптеп салынып, көшіп келушілердің саны жылдан-жылға артып жатыр. Мысалы, 2018 жылы Түркістан қаласы халқының саны 165 400 болса, 2023 жылы 219 550 болып отыр. Тұрғындар саны өскен са­йын тұрмыстық тіршілікке қатысты көптеген сұрақтың туындауы заңдылық, яғни өсім бар жерде өзекті мәселелер де болып жатады. Сондықтан аталған мәселелерді дер кезінде шешу – облыс, қала әкімдерінің басты міндеті.

Еліміздің рухани орталығы – Тұран жұртының астанасы саналатын Киелі де қасиеттті Түркістан қаласы облыс орталығы ретінде қалыптаса бастағанына міне биыл 6 жыл толып жатыр. Осы уақыт ішінде қала өмірі, қала тұрғындары мен қонақтарының тарихқа, туризмге деген көзқарасы және мәдени мұраларға деген қатынасы едәуір өзгерді. Түркістанды түлетуге құштар жандар көбейді. Түркістан күн санап өзгере бастады. Қаншама жаңа әкімшілік ғимараттар, тарихи-мәдени орталықтар, зәулім-зәулім тұрғын үйлер, ойын-сауық алаңдары, саябақтар, су бұрқақтар бой көтерді. Осындай мәдени ғимараттардың бірі де, бірегейі «Ұлы Дала Елі» орталығы.

Аталмыш ғимарат Атырау облысының Түркістанға жасаған сыйы. Ғимараттың құрылысы 2019 жылдың сәуір айында басталып, 2020 жылдың қазан айында аяқталған болса, 2021 жылдың наурыз айынан бастап орталық халыққа қызмет көрсете бастады. Ғимараттың жалпы ауданы 6128,7 шаршы метрді қамтиды. Бас мердігер «BI Construction Tukestan» ЖШС, ал жобаны жасаушы «NS Group» ЖШС.

Тұңғыш Президентіміз Нұрсұлтан Назарбаев Тәуелсіз Қазақстанды «Ұлы Дала елі» деп атауды ұсынып, бұл ұсыныс ұлтымызды тарихи белеске шығарса, Түркістанның әкімшілік-аумақтық жаңаруы Елбасының мұрасын түркі бірлігінің заманауи тұжырымдамасын қалыптастыру тұрғысынан таныстыруға арналған «Ұлы Дала Елі» орталығы – болашақ көрнекті орындар арасында жаңа объектілердің белсенді салынуына серпін берді.

Орталық Елбасының «Ұлы Даланың жеті қыры» бағдарламалық мақаласын көрнекті түрде ұсынуға және Ұлы Дала Елі Ұлттық брендін танымал етуге бағытталған. Ұлы даламыздың тарихын өзіндік дизайнерлік безендіру, өзіндік көркемдік пайымдау және бірегей режиссерлік шешімдер көмегімен оның мәдени қырлары арқылы жаңғырту жолға қойылған. Кинетикалық, интерактивтік, анимациялық және аудиовизуалды технологиялардың арқасында «Ұлы Дала Елі» орталығы Қазақстандағы жоғары технлогиялық нысандардың біріне жатады. Бұл реттежәдігерлер ғылыми негізделген материалдар, шынайы археологиялық олжалар негізінде түпнұсқалықты қолдана отырып қайта жасалған, технологияны топтастыру экспозиция тақырыптық белгілері бойынша әртүрлі жәдігерлерді ұйымдастыруды көздейтін кешенді тақырыптық негізінде жүзеге асырылған.

«Ұлы Дала Елі» орталығы экспозициясына «Ұлы Даланың жеті қыры» атты мақала  арқау болса, тәуелсіздік алған сәттен бастап Елбасы алға тартқан «Түркі әлемінің генезисі» туристтер мен отандастарымызға насихатталып кеңінен таратылатын болады. Орталық 9 экспозициялық аймақтан тұрады.

Орталық Азиядағы ең ірі туристік кешен саналатын «Керуен Сарайдың» жалпы аумағы 20,5 гектар жерді алып жатыр. Мұнда адам жанына керектінің бәрі де бар. Заманауи дүкендер мен ойын-сауық орталықтары, орта ғасыр стиліндегі сарайлар мен «ұшатын театр» көздің жауын алады. «Керуен Сарай» кәдуілгі кілт пішінінде соғылған. Төбесінен қарасаңыз тап солай. Кілттің ұшы (кешеннен шығып кететін тұсы) Қожа Ахмет Ясауи мавзолейіне барып тіреледі. Яғни, турист сараймен толық танысып болған кезде тарихымыз туралы білім жиып, Ясауи бабамыздың кім болғанынан жеткілікті мағлұмат алады. Сөйтіп, әрі қарай мавзолейді аралауға рухани тұрғыдан дайын болады.

Кешеннің кіре берісінде және шыға берісінде бесжұлдызды қонақүй орналасқан. Жалпы, кешеннің концепциясы мынадай: адам қыдырып келіп, қонақүйге орналасады, одан кейін су үстіндегі шоуды көреді, ол жерде «Қыз Жібек – Төлеген» фонтан шоуы қойылады. Одан шығып аттар шоуын көру үшін амфитеатрға барады. Одан бөлек түрлі концерттер бар. Сауда жасаймын дегендерге де ерекше жағдай жасалған. «Ұшатын театр» да адамға бұрын-соңды сезінбеген әсер сыйлайды. Бәрін аяқтаған соң мейрамханаға немесе фуд-кортқа барып тамақтана алады. «Керуен Сарай» кешенінің ерекшелігі – ескі тарихымызды жаңа заманауи технологиялармен үйлестіре отырып халыққа жаңа форматта көрсетеді.

Altyn Samuryk «ұшатын театрының» ғажабын сөзбен сипаттап жеткізу тіпті қиын. Кешен ұйымдастырушылары бұл жобаны 8D соңғы технологиясымен жарақталған Орталық Азиядағы бірегей театр деп бағалайды. Арнайы креслоға отырған соң-ақ алтын самұрық сізді көне тарих тереңіне тартып әкетеді. Байырғы тарихи шаһарларды аралатып, одан заманауи Астана шаһарының төбесімен ұшырып, соңында түрік дүниесінің темірқазығына айналған Түркістан қаласына қайтып алып келеді.Кешен туристер үшін тынығып, демалып, көңіл көтеретін мекен болса, кәсіпкерлер үшін – табыстың көзі. Әсіресе, жаз маусымы кезінде бұл жерде күніне мың доллардан асырып сауда жасауға болады.

Қаланың көрікті нысандары, жалпы жайлы ортаның қалыптасуы келген туристерді қызықтыратыны даусыз. Халық санының артуы, әсіресе тұрғын үй, мектеп, әлеуметтік нысандардың салынуын қажет ететіні анық. Осы орайда Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың бастамасымен жүзеге асырылатын «Жайлы мектеп» жобасы аясында Түркістан қаласында 7 мектеп салынатынын айта кетелік. Оның ішінде 2 мың орынды 3 мектеп екі жылда ел игілігіне берілмек. «Дарын» мектебі мен 4 тілде білім беретін халықаралық білім ордасы да ашылмақ. Түркістан қаласында жалпы аумағы 250 мың шаршы метрден асатын 100-ден аса көпқабатты тұрғын үй салынады. Атап айтқанда, 9 қабатты 36 үй, 7 қабатты 40 үй және 5 қабатты 20 несиелік тұр­ғын үй бой көтереді. Сонымен қатар «Жаңа қала» аймағында инвесторлар есе­бінен көпқабатты 14 тұрғын үй кеше­нінің құрылысы басталмақ. Облыс әкімі Дархан Сатыбалды қала тұр­ғындарымен кездесуінде Түркістан қала­сының тұрғын үй қорынан 2023 жылы 720 пәтер беру көзделгенін, оның ішінде көпбалалы 500 отбасына пәтер беру жоспарланып отырғанын жеткізді. Сондай-ақ Мемлекет басшысының киелі қалаға ерекше мәртебе беру жөніндегі тапсырмасын орындау бағытында тиісті жұ­мыс­тар басталған.

«Бүгінде «Түркістан қаласының ерекше мәртебесі туралы» заң жобасы да­йындалып жатыр. Осы заң қабылданған соң, қала әкімдігі мен мәслихатына қо­сымша құзыреттер беріледі. Бұл тұр­ғындардың күрделі мәселелерін тез арада шешуге мүмкіндік береді. Атап айтқанда, тұрғын үй-коммуналдық шар­уа­шылық, көлік және автомобиль жол­дары, сәулет, қала құрылысы, сауда және қызмет көрсету сұрақтары қала деңгейінде дербес шешіледі», деді Д.Сатыбалды.

Иә, 2018 жылдың жазында облыс орта­лығы мәртебесі берілген Түркіс­тан­да құрылыс ерекше қарқын алып, еліміздегі және шетелдегі ірі алпауыт компаниялары өз қызметін ұсына бастады. Қаланың бас жоспары қайта жасалып, рухани-мәдени және әкімшілік-іскерлік орталықтар бағытында дамытуға басымдық берілді. Екі бағытта да жаңа нысандар салынып, туризм саласы жандана түсті. Мемлекет басшысы ретінде алғашқы сапарын Түркістаннан бастаған Қасым-Жомарт Тоқаев былтырғы қыркүйектегі сапарында көптеген оң өзгеріс болғанын атап өтті.

«Кейінгі жылдары Түркістанға тар­тыл­ған инвестиция көлемі 8 есе артты. Қаланың инфрақұрылымы жаңғырып, жаңа нысандар бой көтеріп жатыр. Атап айтқанда, 77 мың адамға арналған көпқабатты үйлер салынды. Шаһар жасыл желекке оранып, экологиялық ахуа­­­лы жақсарды. Тұрғындарды ауызсумен және табиғи газбен қамтамасыз ету мә­се­лесі шешілді деп айтуға болады», деді Президент.

Облыс орталығы мәртебесі берілген соң қалада 20 тұрғын үйдің (1 200 пәтер) құрылысы басталды. Ол көпқабатты 20 үйдің құрылысы 2019 жылы қабылдаудан өтіп, түрлі санаттағы тұрғын үй кезегінде тұрған отбасыларға берілді. Сонымен қатар «Түркістан» ӘКК АҚ жеке инвес­торлар есебінен салынатын үйлерге тапсырысшы болып, нәтижесінде қалада «Арман», «Сыр­дария», «Яссы» деп аталатын 5 қабатты 50 үйдің құрылысы бас­талды. Осылайша, өз қаржысына пәтер алуға ниетті азаматтарға да мүмкіндік жасалды. Түркістанның облыс орталығы болуына байланысты көшіп келген мемлекеттік қызметкерлерді баспанамен қамтамасыз ету мақсатында 400-ден аса пәтер берілді. Қалалық құрылыс бөлімі 5 қабатты үйлермен шектелмей жаңа кезеңге бет бұрды. Бас жоспарға сәйкес облыс әкімдігі ғимаратын қоршай салынатын үйлерге де қойылатын талап жоғары болды. Сәулетшілердің жобаларын талқылау нәтижесінде, мақұлданған 7 қабатты 24 тұрғын үйдің (1 452 пәтер) құрылысы 2019 жылы басталды. Астана, Алматы қалаларының сәулетшілері өз жобаларын Түркістанда іске асырып, ерекше үлгідегі үйлер бой көтерді. Тө­мен­гі қабаты коммерциялық жайлардан тұратын үйлер күйдірілген кірпіштен немесе құйылмалы темірбетон монолиттен салынды.

Әрине, қарқынды құрылыс қаладағы жұмыссыздық деңгейін төмендетуге оң септігін тигізді. Халықтың табысын арттыру мақсатында арнайы жұмыспен қамту картасы бекітіліп, қала бойынша былтыр 2,5 мың жаңа жұмыс орны ашылды. Оның 675-і – тұрақты жұмыс. Ұлттық жобалар бойынша биыл 5 мыңға жуық жұмыс орнын ашу жоспарланып жатыр. Басты мәселеге айналған инфрақұрылым алдыңғы қатарға қойылды. Ауызсу, кәріз жүйелері, электр, газ, жылу және тағы басқа да коммуналдық мәселелердің бірден шешімін таппағаны мәлім. Осы кезде 7 қабатты үйлерді жылыту мақсатында елімізде бұрын-соңды бол­маған газ тұтынатын пәтерішілік жылыту қазандықтарын орнатуға сынама жүргізілді.

«Елімізде пәтерішілік газ қазан­дық­­тарын орнату тек 5 қабатқа дейін рұқ­сат етілген. Ал бес қабаттан асатын үйлердің құрылыс нормасында немесе заңнамада бұл көрсетілмеген. Бірақ үйлер салынып қойған, шешімін қалайда табуды қажет етеді. Облыстық құрылыс басқармасымен бірлесе атқар­ған жұмыстардың нәтижесінде, тиісті мекемелердің құрылыс саласы бойын­ша шығарған бұйрығына өзгеріс енгізіліп, алғаш рет Түркістан қаласында рұқсат етілді. Қойылған талап бойынша жүр­гізілген жылу жүйесі бүгінгі таңда тұ­рақ­ты жұмыс істеп жатыр. Жетіқа­батты үйлер солай қабылдаудан өтіп, пәтерлері тұрғын үй кезегіндегі азаматтар мен «Нұрлы Жер» бағдарламасы аясында халыққа ипотекалық жүйемен берілді», дейді Түркістан қаласының әкімі Нұрбол Тұрашбеков.

Аталған бағдарлама кезек күткен немесе тұрғын үйге мұқтаж жас отбасы­лар­ға таптырмас мүмкіндік болды. Себебі үйлер аяқталған жаңа күйінде 1 шаршы метріне 180 000 теңге болып белгіленген. Сондай-ақ жеке инвесторлар есебінен жүргізілетін көпқабатты үйлердің тізімі артпаса азайған емес. «Nur-Sultan City», «Нұртас», «Сырдария-2» «Кара­ван Сарай», «Yassy Eco Village» деп аталатын түрлі тұрғын үй кешені салынып, өз қызметтерін ұсынып жатты. Бұл үйлердің құнын мердігер өзі бел­гі­леп, халыққа ыңғайлы етіп беріп жатыр. Бюджет есебінен 2020 жылы 7 қабатты 24 үйден соң 9-12 қабатты үй­лер­ге тапсырыс беріліп, сол жылы 65 үйдің құрылысы басталды. Құрылыс жұмыстары кестеге сәйкес жүргізілді. 2020-2022 жылдың қорытындысымен бюджет есебінен 89 үйдің құрылысы жүргізіліп, оның 85 үйі қабылдаудан өтті. Нәтижесінде, 5 500-ден аса пәтер өз иесін тапты. Оның 1 200-ден астамы кезектегілерге тегін таратылса, 4 300-ден астамы ипотекамен сатылған. Тұрғын үй құрылысының қаржыны көп қажет ететіні мәлім. 2019 жылғы жобаларда 1 шаршы метр құны 220 мың теңге болса, 2022 жылға бұл баға 350-400 мың теңгеден асқан. Бұл орайда мамандар оның себебін құрылыс материалдарының жыл санап қымбаттауы, жетіспеушілігі, көп материалдың елімізде өндіріл­меуі­мен байланыстырады. Айта кетелік, Түр­­кістан қаласында 2018 жылы бас­па­налардың, оның ішінде көпқабатты үйлерде 1 және 2 бөлмелі пәтерлердің сатылу бағасы 4-6 млн теңге болса, 2022 жылы 7-10 млн теңге аралығында болды. Жасыратыны жоқ, қазіргі таңда сұраныс, пәтерлердің сатылу қарқыны төмен. Бұл өз кезегінде жаңа баспаналардың көптеп пайдалануға берілуіне де байланысты болса керек. Дегенмен құрылыс қарқыны бәсеңдеген емес. Бүгіннің өзінде 2022 жылдан бері облыстық құрылыс басқармасы салып жатқан 7, 9, 12, 20 қабатты үйлердің (4 мыңнан аса пәтер) құрылысы аяқталуға жақындап, 2023 жылдан бастап қабылдаудан өтетіні белгілі. Оған қоса қалалық құрылыс бөлімі тарапынан 5-7 қабатты 80-нен аса үйдің жоба-сметалық құжаттамасын әзірлеу жұмыстары басталып кеткен.

Құрылыс нысандарының сапасы да – басты назарда. Сапаға қатысты қандай да бір мәселе туындаған жағдайда шұғыл қалпына келтіру жүйелі жүзеге асырылып келеді. Осы мақсатта ашылған жедел әрекет ету бригадалары елге қызмет етіп жатыр. Мысалы, жыл басынан бері жедел әрекет ету орталығының көмегіне 397 қоңырау түскен. Мердігер мекеме тарапынан 136 өтініш бойынша тиісті жұмыстар атқарылды. «Түркістан жылу» мекемесіне қатысты 124 өтініш қаралып, қажетті жұмыстар мерзімінде ұйымдастырылды. Былтыр әкімдік тарапынан кепілдік мерзіміне сәйкес 52 мердігер мекемеге ескерту берілген. Оның 33-і ұсынылған кемшіліктерді қалпына келтірді.

«2021-2022 жылдары қала аумағында 19 мердігер мекемеге ескерту жолданып, 154 кемшілік қайта қалпына келтірілді. Соттың шешімімен 5 млн теңгеден аса айыппұл өндіріліп, екі мердігер мекеме жосықсыз деп танылған еді. Жуырда жұмыс тобы құрылыс нысандарын аралап шығып, анықталған кемшіліктер бойынша мердігерлерге жұмысты сапалы атқару тапсырылды. Кемшіліктерді түзетуге мерзім белгіленіп, қадағалаушы мен бақылаушы мамандарға ескертілді. Түркістандағы әрбір құрылыс нысаны қатаң бақылауда болады», дейді қала әкімі Нұрбол Тұрашбеков.

Киелі шаһардағы құрылыс жұмыс­тары тек тұрғын үймен шектелген жоқ. Әкімшілік-іскерлік орталығында салтанаты мен сәулеті сай әкімшілік ғима­рат­тары, «Алатау» медиа-орталығы, «Түр­кістан арена» стадионы, Оқушылар үйі, Конгресс-холл, заманауи теннис орталығы іске қосылды. Мәдени-руха­ни орталықта Қ.А.Ясауи мұражайы, «Керуен-сарай» кешені, «Фараб» кітап­ханасы, «Ұлы Дала елі» орталығы, драма театры, неке сарайы, туризм уни­верситеті бой көтерді. Құрылыс қар­қыны әлі де бәсеңдемей, қаланың бас жоспарына сәйкес жүйелі жүргізіліп келеді.

Туристер үшін тағы бір жақсы жаңалық – Түркістан қаласының мәдени-рухани орталығында қолөнершілер шеберханасы бар теңдессіз туристік кешен салынады. Онда ұлттық нақыштағы бірегей қолөнер бұйымдарын даярлайтын, жоғары сапалы қолөнер бұйымдарының технологиясын оқытатын ірі қолөнер шеберханасын салу жоспарда бар. Мақсат – туристерді тарту, кәсіпкерлікті дамыту ғана емес, мәдениет пен мұраны сақтап қалу.

Қолөнершілер қалашығында жалпы аумағы – 9 мың шаршы метрге жуық. Жаңа қалашықта сонымен қатар қонақүйлер мен ас үйлер салынады. Көрме немесе Showroom орналасады. Түркістанда қолөнершілердің әлеуеті зор. Ұлы Жібек жолының бойында орналасқан шаһардың орталғында орналасатын жаңа қалашықтың жобасы ерекше. Алдағы уақытта өңірде қолөнершілерге қолдау көрсету арқылы жұмыс орындарын ашу, туризмді дамыту көзделіп отыр. Бұл жоба әлі де терең талқыланып, тиісті шешім қабылданады.