ӨНЕРКӘСІПТІК АПАТТАР-2

Жану процесі үшін мынадай шарттар қажет: жанғыш материалдардың болуы (қағаз, ағаш және т.б.); тотықтырғыштың болуы (ауа, оттегі); тұтану көзінің болуы (от, ұшқын). Өрт – адамдардың өмірі мен денсаулығына, қоғам мен мемлекеттің мүддесіне материалдық зиян келтіретін бақылаусыз
жану. Жану аймағынан аталған шарттардың бірін алып тастаған жағдайда өртті тоқтатуға болады.

Жарылыстардың негізгі зақымдаушы факторлары:
• ядролық жарылыстар, детонациялайтын және инициялайтын заттардың жарылыстары кезінде, отын-ауа қоспаларының жарылуының өзгеруі, қыздырылған сұйықтығы бар және қысымдағы резервуардың жарылыстары кезінде туындайтын ауа соққысы толқыны;
• әртүрлі нысандардың ұшу сынықтарымен жасалатынжарықшақты өpicrep.
Жарылыс — өрт кезіндегі қауіпсіздік ережесі. Өртті сөндірудің бастапқы құралдарына:
• түрлі қол өрт сөндіргіштері;
• құм (жалынның механикалық түйісуі және жанып жатқан немесе бықсыған материалды ауаның кіруінен оқшаулау үшін қолданылады. Төілген майдың жануын сөндіруде ең тиімдісі өрт ошағына құмды күрекпен, қалақпен немесе шелекпен тастай отырып жүргізіледі);

• ішкі өрт кранынан алынған су ғимараттар мен құрылыстардағы ең көп таралған және арзан өрт сөндіру құралы болып табылады.Алайда оны сумен оңай тұтанатын сұйықтықтарды (бензин, ацетон, керосин) сөндіру кезінде қолдануға болмайды (бұл тек өрттың одан әрі жануын арттырады);
  • басқа өртке қарсы заттар (өрт сөндіру кезінде қолданылатын ілгекті құралдар, күректер, асбест маталары және т.б.). Осы бастапқы құралдармен қолданыстағы нормаларға сәйкес барлық өнеркәсіптік, әкімшілік қызметтік және басқа да ғимараттар мен құрылыстар қамтамасыз етілуі тиіс.
  Өрт кезіндегі қауіпсіздік ережелері:
  • өрт туралы өрт күзетіне «101», «112» телефондары бойынша хабарлау;
  • өрт туралы ересектер мен балаларды хабардар ету;
  • жанып жатқан ғимараттан шығу (эвакуациялау).
  Жарылыс кезіндегі қауіпсіздік ережесі:
  • бірге тұрған адамдардың қайсысына көмек керек екенін анықтау;
  • электр қуаты мен газды өшіру, суды жабу;
  • ғимаратты тек өрт басталғанда, ғимарат конструкцияларының құлау қаупі болған жағдайда тастап кету; шығу мүмкін болмағанжағдайда сенімді, қауіпсіз жерде тұру, сигнал беру (металл заттарды тарсылдату арқылы) және кұтқарушыларды күту. Жарылыстан кейін баспалдақ пен жеделсатыны пайдалану – қауіпті.
  Түтінді ғимараттан шығу ережесі:
  • көзді және тыныс алу органдарын қорғау;
  • тығыз дымқыл матаны жамылып шығу (бүгіліп немесе еңбектеп). Дымкыл қолорамал арқылы дем алу;
  • қалың түтінді жерге кірмеу;
  • қалың түтінмен жоғары температураға байланысты далаға шыға алмаған жағдайда есікті қатты жауып, кері қайту;
  • көпқабатты ғимараттарда қабырғадан ұстап, сатыға қарай жүру;
  • шығу жолын өткізіп алмау.

Ғимараттан қауіпсіз жерге көшу мүмкін болмаған жағдайда:
• үй-жайдағы есікті нығыздап жабу, барлық саңылауды және желдеткіш тесіктерді шүберекпен тығындау;
• құтқарушыларға дабыл беру;
• қатты түтiндеген кезде балконға шығып, есікті нығыз жауып (балкон болмаса, терезеге, шығыңқы жерге, терезе алдына, карнизге түру), құтқарушыларды күту.

Гидродинамикалык апат – гидротехникалық құрылыстың (бөгет, дамба шлюз және т.б.) немесе оның бөліктерінің істен шығуына байланысты төтенше жағдай.
Гидрохинамикалық апатқа үлкен су ауқымының басқарылмайтын орын ауыстыруы, кең аумақтардың қирауы мен су басуы тән. Гидротехникалық құрылыстардың бұзылуы (жарылуы) табиғат күштерінің әрекет немесe адамның әсері нәтижесінде болады.