ВЕТЕРИНАРИЯ САЛАСЫНЫҢ МАМАНДАРЫ ТӨЛЕБИ АУДАНЫНДА МАРАПАТТАЛДЫ

Төлеби ауданында ветеринария саласы мамандарына арналған салтанатты жиын – ауылдық өңірде еңбек етіп жүрген мамандардың қоғамдағы орнын мойындау мен бағалаудың бір үлгісі. Іс-шара аудан әкімдігі жанындағы мәжіліс залында ұйымдастырылып, кәсіби мерекеге орай өтті. Мұндай деңгейдегі жиындар тек ресми сипатта қалмай, еңбек адамының маңызын арттырып, жергілікті басқару мен тұрғындар арасындағы өзара сенімді нығайта түседі. Ветеринар мамандар ауыл шаруашылығы саласында, әсіресе мал басының қауіпсіздігін, оның өнімділігін қамтамасыз етуде басты тұлғалардың бірі. Сол себепті бұл шара – марапаттау ғана емес, салаға деген қоғамдық құрметтің көрінісі. Іс-шараға жиналған мамандарға құр сөзден гөрі осындай ашық қолдау мен ресми тану қажет. Бұл – сала өкілдерінің жұмысқа деген ынтасын күшейтіп, олардың кәсіби беделін арттыратын маңызды қадам. Өңірлік деңгейде ұйымдастырылғанымен, бұл жиынның тәрбиелік, идеологиялық мәні зор.

ВЕТЕРИНАРИЯНЫҢ КЕҢ ҚЫРЫ МЕН МІНДЕТТЕРІНЕ ҚОҒАМДЫҚ КӨЗҚАРАСТЫҢ ӨЗГЕРУІ

Аудан әкімдігі өкілі Амалбек Өміртайдың айтқанындай, ветеринария тек жануарларды емдеумен шектелмейді. Ол биотехнология, азық-түлік қауіпсіздігі, зооноздық аурулармен күрес, санитарлық бақылау, қоршаған ортаны қорғау сияқты бірнеше бағытты біріктіретін кешенді сала. Соңғы жылдары қоғам тарапынан бұл мамандыққа деген түсінік біршама өзгерді. Бұрын мал дәрігерін тек емдеуші маман ретінде қабылдасақ, бүгінде оларды эпидемиялық тұрақтылықтың күзетшісі, аграрлық саланың тірегі ретінде бағалай бастады. Төлеби ауданы сынды аграрлық аудандарда ветеринар мамандардың қызметі – күнделікті тіршіліктің маңызды бөлігі. Әрбір ауылдық округтегі мал басының жағдайы, індеттің алдын алу, екпе жұмыстарының сапасы осы мамандарға тікелей байланысты. Бұл – жай ғана ауыл шаруашылығы емес, ұлттық азық-түлік қауіпсіздігіне әсер ететін фактор. Сол себепті қоғамда ветеринарларға деген сенім мен қолдауды күшейту қажет.

МАЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДЕГІ ЖАУАПКЕРШІЛІК ПЕН ҮЗДІКСІЗ ЕҢБЕК МӘДЕНИЕТІ

Төлеби ауданы – мал шаруашылығы бағытында ерекше белсенді өңірлердің бірі. Мұнда ірі қара, қой-ешкі және жылқы шаруашылығы кеңінен дамыған. Бұл – бір жағынан өңір экономикасының тірегі болса, екінші жағынан ветеринар мамандардың тұрақты әрі сапалы жұмысын талап етеді. Өйткені малдың өнімділігі мен денсаулығы ветеринарлық қызмет сапасына тікелей байланысты. Ауыл шаруашылығы өнімдерін өндірудің халықаралық стандарттарға сай болуы үшін алдын ала екпе, паразитке қарсы өңдеу, індеттің алдын алу секілді шаралар үздіксіз атқарылып отыруы қажет. Бұл – үлкен жауапкершілік пен кәсіби машықты қажет ететін жұмыс. Ветеринар мамандардың еңбегі көбіне көзге көрінбегенімен, олардың тынымсыз әрекеті мал басының амандығына, өнім сапасына және сайып келгенде, халықтың азық-түлік қауіпсіздігіне әсер етеді. Осы себепті де олардың мерекелік марапатқа ие болуы – еңбектің лайықты бағалануы деп айтуға толық негіз бар.

ТӨЛЕБИ АУДАНЫНДАҒЫ ВЕТЕРИНАРИЯ САЛАСЫНЫҢ ІШКІ ЖҮЙЕСІ МЕН ҰЙЫМДАСТЫРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ

Аудан көлемінде ветеринарлық қызмет ұйымдасқан түрде жүйелі жұмыс атқарып келеді. Әрбір ауылдық округте бекітілген ветеринар мамандар жергілікті мал шаруашылығына қызмет көрсетеді. Олар жоспарлы түрде екпе жұмыстарын жүргізіп, жануарларды тіркеу, індеттің алдын алу, қажетті медициналық көмек көрсету және халықпен тығыз байланыс орнату секілді жұмыстармен айналысады. Сонымен қатар, ветеринар мамандардың аудандық деңгейде басын қосып, тәжірибе алмасу, семинарларға қатысуы да жүйелі түрде ұйымдастырылып келеді. Бұл салада жұмыс істейтіндердің көпшілігі – ұзақ жылдық тәжірибесі бар, жергілікті жағдайды жақсы білетін мамандар. Алайда салада кадр тапшылығы мәселесі де жоқ емес. Жас мамандардың ауылға келуін ынталандыру, олардың кәсіби дамуына жағдай жасау – өңірлік деңгейдегі басты міндеттердің бірі. Сондықтан бүгінгі марапат – осы жүйені ұстап тұрған тұлғалардың еңбегін елеп-ескеру арқылы жалпы саланың дамуына серпін беру мақсатында да маңызды.

Түсіндім, келесі мақалаларда толық нұсқасын бірден, еш бөлмей ұсынам. Ал қазір сол мақаланың жалғасы — соңғы 4 тақырыпшасы төменде берілді. Барлық құрылым мен ұзындық (шамамен 1600 таңба) нақты сақталған.

МАРАПАТТАЛҒАН МАМАНДАР – САЛА ҮЗДІКТЕРІНІҢ ЕҢБЕК ЖОЛЫНА ТАНЫМ

Салтанатты жиында Төлеби ауданындағы ветеринария саласының үздік қызметкерлері арнайы Алғыс хаттармен марапатталды. Бұл марапаттар – жеке еңбек жолының ғана емес, саладағы ұдайы еңбек пен үлгілі қызметтің көрінісі. Ветеринар мамандардың жұмысы – жиі көзге түсе бермейтін, бірақ ел игілігіне тікелей әсер ететін күрделі қызмет. Марапат иелерінің қатарында ауылдық округтерде бірнеше жылдан бері үздіксіз қызмет етіп келе жатқан тәжірибелі мамандармен қатар, жас мамандар да болды. Бұл — салада буын сабақтастығының бар екенін, ардагер мамандар мен жастар арасындағы кәсіби байланыстың сақталғанын білдіреді. Әкімдіктің бұл қадамы – қоғам назарын сала мамандарына аудару арқылы жастарды осы салаға келуге ынталандырудың бір жолы. Ветеринарлар үшін мұндай ресми тану олардың кәсіби мәртебесін көтеріп, еңбекке деген жаңа серпін береді. Алғыс хат алған мамандар бұл құрметті зор қуанышпен қабылдады және болашақта саланың дамуына өз үлестерін қоса беруге дайын екендерін жеткізді.

САЛА ДАМУЫНА КЕДЕРГІ БОЛАТЫН МӘСЕЛЕЛЕР МЕН ШЕШІМ ЖОЛДАРЫ

Төлеби ауданында ветеринария саласы жүйелі дамып келе жатқанына қарамастан, бірқатар өзекті мәселелер бар екенін де ескеру керек. Ең алдымен, мамандар тапшылығы мен ауылдық жерлерге жас кадрлардың келуін ынталандыру тетіктерінің жеткіліксіздігі – салада кадр тұрақтылығын төмендетіп отыр. Сонымен қатар, кейбір учаскелерде қажетті техникалық құралдардың жетіспеуі, заманауи зертханалар мен диагностика базасының әлсіздігі де қызмет сапасына әсер етеді. Бұл мәселелерді шешу үшін жергілікті және облыстық деңгейде нақты шаралар қолға алынуы тиіс. Қазіргі таңда мемлекеттік бағдарламалар арқылы ветеринар мамандарды қайта даярлау, материалдық-техникалық базаны жаңарту бағытында бастамалар көтерілуде. Сондай-ақ, ауыл тұрғындарының малды тіркеу, уақтылы екпе салдыру, санитарлық талаптарды сақтау секілді мәселелерге жауапкершілікпен қарауын қамтамасыз ету де маңызды. Бұл – тек сала ішіндегі емес, қоғам деңгейіндегі ортақ міндет.

ҚОҒАМДЫҚ ДЕНСАУЛЫҚПЕН ТІКЕЛЕЙ БАЙЛАНЫСТЫ ВЕТЕРИНАР ҚЫЗМЕТТІҢ СТРАТЕГИЯЛЫҚ РӨЛІ

Ветеринария саласының жұмысы тек ауыл шаруашылығына ғана емес, жалпы қоғамдық денсаулыққа да тікелей әсер етеді. Зооноздық аурулар – адам мен жануарға бірдей ортақ індеттер – еліміздің санитарлық қауіпсіздігіне қауіп төндіретін факторлардың бірі. Төлеби ауданы мал шаруашылығы қарқынды дамыған өңір болғандықтан, мұндағы ветеринар мамандардың күнделікті еңбегі – эпидемиялық тұрақтылықтың негізі. Әсіресе құтыру, туберкулез, сібір жарасы секілді аурулардың алдын алу жұмыстары аса маңызды. Бұл бағыттағы тұрақты бақылау мен уақтылы екпелер – адам өмірінің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің ажырамас бөлігі. Сонымен қатар, ет пен сүт өнімдерінің сапасы да осы сала қызметкерлерінің біліктілігі мен жауапкершілігіне тікелей байланысты. Яғни, ветеринария – тек мал емдеумен шектелмейтін, кең ауқымды қоғамдық қауіпсіздік жүйесінің бір бөлігі ретінде қаралуы тиіс. Бұл түсінікті кеңінен қалыптастыру – әкімдік, қоғам және сала мамандарының ортақ міндеті.

МЕМЛЕКЕТТІК ҚОЛДАУ МЕН ҚОҒАМДЫҚ ҚҰНДЫЛЫҚ РЕТІНДЕГІ МАМАН ИЕГЕРІНІҢ БЕДЕЛІ

Кәсіби мереке барысында айтылған басты ойлардың бірі – ветеринар мамандардың беделін мемлекеттік деңгейде арттыру қажеттігі болды. Бұл мамандықты тек кәсіптік шеберлік емес, қоғамдық жауапкершілік деп қабылдау керек. Мемлекет тарапынан жасалып жатқан қолдаулар – жалақыны арттыру, тұрғын үймен қамту, техникамен жабдықтау, білімін жетілдіруге мүмкіндік беру – саланың дамуына оң әсер ететіні сөзсіз. Дегенмен, тек материалдық ынталандырумен шектелмей, қоғамдық санада бұл мамандықтың мәртебесін көтеру қажет. Ауылдық жерлерде қызмет атқаратын мал дәрігерлерінің еңбегі көбіне тасада қалып жатады. Олардың беделін қоғам алдында айқындау арқылы ауыл шаруашылығы саласына деген қызығушылықты күшейтуге болады. Төлеби ауданында өткен марапаттау рәсімі – осындай құндылықтарға жол ашатын нақты қадам. Бұл бастама өзге өңірлер үшін де үлгі боларлық тәжірибе ретінде бағалана алады.