ТАЗА ҚОРШАҒАН ОРТА – ЖАУАПТЫ ҚОҒАМНЫҢ КӨРІНІСІ: СОЗАҚ АУДАНЫНДА ЖАЛПЫАУДАНДЫҚ СЕНБІЛІК ӨТТІ

Аудан орталығы мен ауылдық округтерде жүргізілген бұл сенбілік жұмыстары экологиялық тәрбие мен қоршаған ортаға деген қамқорлықтың нақты көрінісіне айналды.

Ауқымды шара – ұжымдық жауапкершіліктің үлгісі

Сенбілікке 5000-ға жуық азамат қатысты. Бұл – аудан тұрғындарының табиғатқа жанашырлықпен қарайтынын, экологиялық сананың қалыптасып келе жатқанын айқын көрсетеді. Аудан әкімі Мұхит Тұрысбеков өзі де сенбілік алаңдарында болып, қатысушылармен бірге көшет отырғызып, жұмыс барысын бақылап, ұйымдастырушылық және үйлестіру мәселелеріне баса назар аударды.

Аудан басшысы көшеттердің уақытылы суарылуы мен күтіп-бапталуын ұйымдастыру – жасыл белдеуді құрудағы ең маңызды жұмыстардың бірі екенін атап өтті. Сонымен қатар, өткен жылы егілген көшеттердің де жай-күйіне мән беріліп, олардың күтімі бойынша жауапты мекемелерге нақты тапсырмалар берілді.

Тұрғындардың белсенді пікірі мен қатысуы

Сенбілікке қатысқан ауыл тұрғындарының белсенділігі ерекше атап өтуге тұрарлық. Әсіресе жастар мен оқушылардың бастамашылдығы көпшілікті қуантты. Шолаққорған ауылының тұрғыны, зейнеткер М. Қалменов:

«Мұндай сенбіліктер бізді біріктіреді. Бала-шағамен бірге шығып, көшет отырғыздық. Бұл – ұрпаққа үлгі болатын іс», – деді.

Оқушылар мен жастар ұйымдары сенбілікке шығармашылықпен қарап, кейбір көшеттерге атау беріп, арнайы күтім парақтарын іліп қойды.

«Жасыл белдеу» – ауданның экологиялық қорғаны

Шолаққорған-Түркістан бағытындағы «Жасыл белдеу» аймағы – аудан халқы үшін ерекше маңызға ие. Бұл аймақта бүгінгі сенбілік аясында 3000-ға жуық тал көшеті отырғызылды. Көгалдандыру жұмыстарының жүйелі жүргізілуі ауа сапасының жақсаруына, шаң-тозаңды азайтуға, климатты жұмсартуға мүмкіндік береді. Аудан әкімдігі бұл аумақты толықтай қоршап, техникалық қызмет көрсету, тамшылатып суару жүйесін енгізуді жоспарлап отыр.

Жасыл белдеулерді қалыптастыру – еліміздегі экологиялық реформалардың маңызды бөлігі. Созақ ауданында бұл бағыттағы жұмыстар көп жылдан бері мақсатты түрде жүргізілуде. Ауыл шаруашылығы мен табиғатты қорғау саласының мамандары аталған аумақта егілген ағаш түрлерінің топыраққа, климатқа бейімділігін ескеріп, үйлестірілген жобалар жасаған.

Кәсіпкерлер қолдауы

Аудан кәсіпкерлері де бұл бастамадан шет қалмады. «Береке-Тазалық» ЖШС және «Жасыл өңір» ЖШС техникалармен, жұмыс күштерімен көмек көрсетіп, сенбілікке белсене атсалысты. Жергілікті дүкен иелері сусындар мен құрал-саймандар ұсынса, наубайханалар сенбілікке қатысқан азаматтарға нан-тоқаш өнімдерін таратты.

Жалпы нәтиже – 11 500 көшет және 140 тонна қоқыс шығарылды

Сенбілік нәтижесінде аудан бойынша 11 500-ге жуық ағаш көшеті отырғызылды. Оның ішінде:

• «Жасыл белдеуге» – 3000 көшет;

• Ауылдық округтер мен кенттердің қоғамдық орындарына – 8500 көшет.

Бұдан бөлек, 45 шақырым көше бойы мен 22 шақырым жаяу жүргінші жолдары тазартылды. Әлеуметтік нысандар мен қоғамдық орындардың ауласы, жаяу жүргінші жолақтары және айналма жолдар тұрмыстық қалдықтардан арылып, 140 тоннадан астам күл-қоқыс арнайы техникамен сыртқа шығарылды.

Бұл жұмыстарға 29 арнайы техника жұмылдырылып, әрбір округтегі іс-шаралар аудандық штаб арқылы үйлестіріліп отырды.

Келешек жоспарлар

Аудан әкімдігінің мәліметінше, күзгі кезеңде тағы да 15 000 көшет отырғызу жоспарланған. Бұл жұмыстар Жартытөбе, Құмкент, Таукент, Созақ ауылдық округтерін қамтиды. Сонымен қатар, заманауи тамшылатып суару жүйесін орнату арқылы көшеттердің өсу көрсеткіші 40%-ға дейін артуы күтілуде.

Қоғамдық белсенділік – табыстың негізі

Сенбілік жұмыстарына қатысқан азаматтардың қатарында мемлекеттік қызметкерлермен қатар мектеп ұжымдары, медицина мекемелерінің қызметкерлері, кәсіпкерлер, жастар ұйымдары және зейнеткерлер де болды. Бұл – жергілікті тұрғындардың ортақ іске бейжай қарамайтынын, қоғам алдында жауапкершілік алуға дайын екенін көрсетеді.

Еңбекке жұмылған халық «Таза аула – таза көше – таза аудан» қағидасын ұстанып, өз аулалары мен көшелерін абаттандыруға үлкен үлес қосты. Әсіресе жастардың белсенділігі ерекше аталып өтті. Олар тек тазалық жұмыстарына емес, сонымен қатар көшет отырғызу мен үгіт-насихатқа да белсене атсалысты.

Экологиялық тәрбие және мектеп жобалары

Мектептерде экологиялық тәрбие беру мақсатында «Таза мектеп – таза келешек» жобасы жүзеге асуда. Бұл жоба аясында әр мектептің оқушылары өз аумағына күтім жасап, ағаштарды күнделікті суару, тыңайту, арамшөптерден тазарту жұмыстарын жүргізеді. Сонымен қатар, оқу жылы бойы экология апталығы, экоклуб отырыстары мен жасыл аймақтарға экскурсиялар ұйымдастырылып отырады.

Тәрбиелік мәні терең шара

Мұндай ауқымды сенбіліктер тек тазалықты қамтамасыз ету үшін ғана емес, сонымен қатар тұрғындардың экологиялық мәдениетін арттыру мақсатында да ұйымдастырылады. Тазалыққа деген көзқарас отбасыдан, көшеден басталатынын ұғындыру, жауапкершілікті күшейту – бұл шараның басты миссияларының бірі.

Сондай-ақ, сенбілік барысында «Таза Қазақстан» бағдарламасының міндеттері мен маңыздылығы жайында ақпараттық үгіт-насихат жүргізілді. Арнайы үнпарақтар таратылып, жастар арасында эко-мәдениетті қалыптастыруға бағытталған тренингтер ұйымдастырылды.

Волонтерлік ұйымдардың және Жастар ресурстық орталығының үлесі

Сенбілікке белсене қатысқан еріктілер қатарында Жастар ресурстық орталығы мен бірқатар волонтерлік қозғалыстар болды. Олар көшелерді тазалап қана қоймай, тұрғындарға экологиялық қауіпсіздік, қалдықтарды сұрыптау, қайта өңдеу және энергияны үнемдеу жөнінде ақпараттық түсіндіру жұмыстарын жүргізді. Эко-плакаттар әзірлеп, интерактивті ойындар ұйымдастырған жастар бұл шараның танымдық жағын да тиімді ете білді.

Білім беру ұйымдарының белсенділігі

Аудан бойынша барлық мектептер мен балабақшалар сенбілікке жұмыла қатысты. Әсіресе оқушылар үшін ағаш отырғызу, қоқыс жинау, көгалдандыру сынды жұмыстар тәрбиелік мәні зор, тікелей қатысу арқылы үйретілетін практикалық сабаққа айналды. Мұғалімдер сенбілікті экология сабағымен байланыстырып, оқушыларға қоршаған ортаны аялаудың маңызын түсіндірді.

Қоғамдық марапаттар мен алғыс хаттар

Сенбілік барысында ерекше көзге түскен ұйымдар мен азаматтарға аудан әкімдігі тарапынан алғыс хаттар табысталды. Олардың қатарында Таукент кентінің №23 мектебі, «Созақ Су» мекемесі және еріктілер тобы бар. Бұл ынталандыру шаралары қоғамдық белсенділікті арттыруда маңызды рөл атқаруда.

Аудан басшысының үндеуі

Аудан әкімі Мұхит Тұрысбеков сенбілікке қатысқан барлық азаматтарға алғыс білдіріп, мұндай бастамалардың маңыздылығын ерекше атап өтті:

«Тазалық – тәртіптің, ал тәртіп – табыстың кепілі. Біз осы ұстанымнан айнымай, барша тұрғындармен бірлесе жұмыс істей берсек, ауданымыздың экологиялық ахуалы да, мәдени келбеті де жақсара беретіні анық. Бұл сенбілік – біздің табиғатқа, келешек ұрпаққа деген жауапкершілігіміздің көрінісі».

Аудан басшысы осы тектес шаралардың жүйелі түрде жалғасатынын, әсіресе күзгі мезгілде тағы да бірнеше кезеңдік сенбіліктер мен ағаш отырғызу жұмыстары жоспарланып отырғанын жеткізді.

Экологиялық көрсеткіштер мен деректер

2024 жылы Созақ ауданындағы ауа сапасының индексі «орташа» деңгейде тіркелген. Аудан бойынша қатты тұрмыстық қалдықтарды жинау жұмыстары 87% деңгейінде орындалып, 2025 жылы бұл көрсеткішті 95%-ға жеткізу жоспарланып отыр. Мұндай көрсеткіштерге жетуде ұйымдастырылған сенбіліктердің үлесі зор.

Алдағы жоспарлар мен тұрақты экологиялық бағдар

Сенбіліктің нәтижесімен шектеліп қалмай, аудан әкімдігі келешекте мынадай шараларды қолға алуды жоспарлап отыр:

• «Эко-ай» айлығы шеңберінде барлық білім беру мекемелерінде экологиялық апталық өткізу;

• Қайта өңделетін қалдықтарды жинауға арналған арнайы жәшіктер орнату;

• Эко-бағдарламаларды оқу процесіне енгізу;

• Жасыл желекті көбейту мақсатында мектептер жанынан шағын жылыжайлар ашу;

• Жергілікті кәсіпкерлермен бірлесе ауылдық округтерде экологиялық жобаларды жүзеге асыру.

Созақ ауданында өткен жалпыаудандық сенбілік – бұл экологиялық жауапкершілік пен қоғамдық белсенділіктің үлгісі. 11 500 ағаш көшетінің отырғызылуы, 140 тоннаға жуық қоқыстың шығарылуы, ондаған шақырым жол мен аумақтың тазартылуы – бұл тек сандық көрсеткіш емес, тұрғындардың табиғатқа деген құрметінің нақты дәлелі. «Таза Қазақстан» бағдарламасы аясында жүзеге асып жатқан жұмыстар алдағы уақытта да қарқынмен жалғаса бермек.

Азаматтардың белсенділігі мен ынтымағының арқасында ауданның көркі ашылып, келешек ұрпаққа жасыл, таза, жайлы орта қалдыру мақсатына бір табан жақындай түсті. Тазалық – тек сенбілік күні ғана емес, күнделікті дағдыға айналуы тиіс деген ұстаныммен әрекет еткен әрбір тұрғынға алғыс білдіріледі. Созақ ауданы болашаққа таза табиғат, көрікті қоршаған орта қалдыру жолында табанды еңбек ете бермек.