ӘЛЕУМЕТТІК КӘСІПКЕРЛІККЕ АПАРҒАН ЖОЛ

Ауыл шаруашылығына, сауда-саттыққа, әлеуметтік қызмет көрсету саласына қызығушылығы ерте оянған. Бала күнінен отбасындағы үлкендердің еңбекқорлығын көріп өскен Ұлмекен, әсіресе ауылдағы аналардың базардан қымбат азық-түлік әкеліп қиналатынын жиі байқайтын. Осы жайт оны ауылда әлеуметтік мәні бар кәсіп ашуға итермеледі. Оның ойынша, ауыл тұрғындарына қолжетімді бағада сапалы азық-түлік ұсыну – жай ғана кәсіп емес, нағыз халыққа қызмет етудің көрінісі еді.

БАСТАМАСЫ – ХАЛЫҚҚА ЖАҚЫН, ҚЫЗМЕТІ – ҚОЛЖЕТІМДІ

Ұлмекен Айтжанова ең алғаш рет жергілікті дүкендердегі бағаның тұрақсыздығына назар аударды. Ауыл халқы, әсіресе зейнеткерлер мен көпбалалы отбасылар, қалаға барып азық-түлік алу үшін ұзақ жол жүріп, уақыт пен қаражат шығындайтын. Осы проблеманы шешу мақсатында ол бірден бірнеше дүкенмен серіктестік орнатып, көтерме бағамен жеткізілетін өнімдердің тұрақты жүйесін құрып шықты. Бұл жүйе бойынша азық-түлік тікелей көтерме қоймалардан тасымалданып, ауылдағы дүкен сөрелеріне арзан бағада түсірілді.

«ӘЛЕУМЕТТІК ЖАУАПКЕРШІЛІК» ЖҮЙЕСІНІҢ ТИІМДІ МЕХАНИЗМІ

Бұл бастама бір ғана ауылмен шектелмей, көршілес елді мекендерге де әсер етті. Ұлмекен әлеуметтік жауапкершілік қағидасын негізге ала отырып, дүкен иелеріне арнаулы меморандум ұсынды. Бұл келісімдерде азық-түлік бағасын негізсіз көтермеу, сапасына мән беру, отандық өнімдерге басымдық беру міндеттелді. Сонымен қатар, аз қамтылған отбасылар үшін жеңілдік купондары жүйесін енгізді. Бұл – ауыл кәсіпкерлігінде алғаш қолданылған тәжірибе болатын.

ХАЛЫҚ РИЗАШЫЛЫҒЫ – БАСТЫ МАРАПАТ

Ұлмекеннің бұл әрекеті ауыл халқы тарапынан зор ризашылыққа ие болды. Көпшілік күнделікті тұтынатын тауарларды енді өз ауылынан төмен бағамен ала бастады. Зейнеткерлер мен көпбалалы аналар үшін ай сайын жеңілдіктер қарастырылып, арнайы «қамқорлық күні» белгіленді. Бұл күндері Ұлмекен өз дүкенінде халықты өзі қарсы алып, арнайы өнімдер таратып, сұраныс пен пікірлерді жинақтап отырды.

ТҰРАҚТЫ ДАМУ МЕН ЖАҢАШЫЛ ТӘСІЛДЕР

Ұлмекен тек азық-түлік тасымалдаумен шектеліп қалмай, жергілікті шаруа қожалықтарымен кооперация құруды бастады. Сүт, ет, ұн өнімдерін тікелей ауыл шаруашылығы өндірушілерінен алдыру арқылы тауар жолын қысқартты. Бұл жүйе де азық-түлік бағасының тұрақтылығына, сапасының жақсаруына себепкер болды. Сонымен қатар, ол кассалық есепке алуды автоматтандырып, сатып алушылардың сұраныс динамикасын зерттейтін шағын бағдарлама енгізді.

КӘСІПКЕР ӘЙЕЛДЕРГЕ ҮЛГІ

Ұлмекен Айтжанованың бастамасы басқа ауыл әйелдеріне де шабыт берді. Ол 2024 жылы ауыл әйелдеріне арналған «Бизнес негіздері» атты семинар ұйымдастырып, әлеуметтік кәсіпкерлік бойынша тәжірибесімен бөлісті. Бұл жиынға 60-тан астам әйел қатысып, олардың ішінен бірнешеуінің өз кәсібін бастап кетуіне мұрындық болды. Ұлмекен осылайша ауылдағы әйелдер қауымының іскерлік белсенділігін арттыруға да үлкен үлес қосты.

ЖҮЙЕЛІ ҚЫЗМЕТ – ЕЛ ДАМУЫНА ҚОСҚАН ҮЛЕС

Қазіргі таңда Ұлмекеннің әлеуметтік дүкен жүйесі Бабайқорған ауылынан бөлек, тағы үш ауылда жұмыс істеп тұр. Әр дүкенде 3–5 адам жұмыспен қамтылған. Бұл – ауылдық жер үшін маңызды көрсеткіш. Ол әр тоқсан сайын есеп беріп, халықпен кері байланыс орнату арқылы жұмысының ашықтығын қамтамасыз етеді. Бұл – ауылдық кәсіпкерлік мәдениетін жаңа деңгейге көтеру мысалы.

«ӘЛЕУМЕТТІК ЖАУАПКЕРШІЛІК» СЫЙЛЫҒЫ – ЛАЙЫҚТЫ МАРАПАТ

Ұлмекен Айтжанованың әлеуметтік бастамасы мен тұрақты жүйесі ел назарынан тыс қалмады. 2025 жылы ол республикалық «Әлеуметтік жауапкершілік – ауылдан басталады» байқауында жеңімпаз атанып, арнайы «Әлеуметтік жауапкершілік» сыйлығына ие болды. Бұл марапат – оның халыққа адал қызметінің нақты бағасы.

АЛДАҒЫ МАҚСАТТАР МЕН ЖОСПАРЛАР

Ұлмекен алдағы уақытта ауыл жастарына арналған логистика бойынша кәсіптік оқыту орталығын ашуды жоспарлап отыр. Ол ауыл жастарына тек жұмыс емес, болашаққа сенім беруді көздейді. Сонымен қатар, экологиялық таза орау тәсілдерін енгізіп, азық-түлік тасымалына жасыл технологияларды қосу жоспары да күн тәртібінде тұр.

ЖАСТАРҒА ЖОЛ САЛҒАН ҰСТАЗ-ТӘЖІРИБЕГЕР

Ұлмекен Айтжанова ауыл жастарының әлеуетін көтеру бағытында да белсенді жұмыс атқарады. Ол аудандық жұмыспен қамту орталығымен бірлесе отырып, жастарды кәсіпкерлікке баулуға арналған семинарлар мен тренингтер ұйымдастырды. Арнайы «Жас кәсіпкер» бағдарламасы арқылы ауыл мектептерінің жоғары сынып оқушыларына кәсіпкерлік негіздерін, логистика мен көтерме сауда тізбегін үйрететін курстар ашты. Бірнеше жас маман бүгінде Ұлмекеннің дүкен жүйесінде тәжірибеден өтіп, өз кәсібін бастауға ниет білдіріп отыр.

ЭКОЛОГИЯЛЫҚ ТҰРАҚТЫЛЫҚ ПЕН «ЖАСЫЛ КӘСІПКЕРЛІК» ИДЕЯСЫ

Қазіргі таңда экология мәселесі әлемдік трендке айналғанда, Ұлмекен де өз жобасында қоршаған ортаға жауапкершілікпен қарауды басты орынға қойды. Оның дүкендерінде пластик пакеттерді қолдану шектеліп, қайта өңделетін қағаз пакеттер енгізілді. Сонымен қатар, ауыл тұрғындарын көп реттік дорба қолдануға ынталандыру мақсатында арнайы экологиялық акциялар ұйымдастырылып келеді. Ауыл тұрғындары арасында экобілім қалыптастыру ісі де оның күн тәртібінде тұр.

АЙМАҚТЫҚ СЕРІКТЕСТІКТЕР МЕН ЫНТЫМАҚТАСТЫҚ ЖЕЛІСІ

Ұлмекен тек өз ауылымен шектеліп қалмай, көршілес ауылдардың кәсіпкерлерімен де белсенді байланыс орнатты. Бұл – аймақаралық азық-түлік тасымалын оңтайландыру мен бағаны тұрақтандыру үшін өте тиімді қадам болды. Ол бірқатар ауыл кәсіпкерлерімен «Әлеуметтік азық-түлік альянсын» құрып, өнімдерді бірге сатып алуға және өткізуге келісті. Бұл жүйе бірнеше ауылда бағаны орташа 10–15% төмендетуге мүмкіндік берді.

МӘДЕНИЕТ ПЕН ТҰРМЫС ҚҰНДЫЛЫҚТАРЫН ҰШТАСТЫРУ

Ұлмекен Айтжанова ауыл дүкенін тек сауда орны ретінде ғана емес, ауылдың мәдени-әлеуметтік орталығына айналдыруды мақсат етті. Апта сайын дүкен жанында «Ұлттық тағам күні», «Сүт өнімін өндірушілер жәрмеңкесі» секілді шағын іс-шаралар ұйымдастырылып тұрады. Бұл – ауыл тұрғындарына бір-бірімен араласуға, пікір алмасуға, өзара сенімді арттыруға мүмкіндік береді. Ауыл тұрмысына жылулық пен ортақтық сезімін әкелетін осындай шаралар – оның ерекше тәсілдерінің бірі.

ДЕРЕКПЕН ДӘЙЕКТЕЛГЕН ҚЫЗМЕТ НӘТИЖЕСІ

2023 жылдан бері Ұлмекен Айтжанованың жетекшілігімен ашылған әлеуметтік дүкендер жүйесі арқылы 4 ауылдың 12 000-нан астам тұрғыны тиімді бағадағы азық-түлікпен қамтылды. 2025 жылдың өзінде 280 тонна ұн, 110 тонна қант, 95 тонна май өнімдері сатылды. Осы көрсеткіштер – оның жұмысының нақты нәтижесі екенін дәлелдейді. Сонымен қатар, ауылдың 60-тан астам тұрғыны тұрақты жұмыспен қамтылып отыр.

ӘЙЕЛ КӘСІПКЕРЛЕР ҚАУЫМДАСТЫҒЫНА ҚОСҚАН ҮЛЕСІ

Ұлмекен – аудандық «Іскер әйелдер кеңесінің» белсенді мүшесі. Ол әйелдердің ауылда кәсіп ашуына байланысты заңдық, қаржылық кедергілерді шешуге қатысты ұсыныстар дайындап, әкімдікке жолдады. Осы бастамасы негізінде 2024 жылы арнайы «Ауыл әйеліне – жеңілдетілген несие» бағдарламасы қабылданып, 20-дан астам ауыл әйелі алғашқы қаржылық қолдау алды.

КЕЛЕШЕККЕ ҚАДАМ: АГРОЛОГИСТИКА ОРТАЛЫҒЫ ЖОБАСЫ

Ұлмекен алдағы жылдарға арналған басты жоспары ретінде агрологиялық орталық ашуды көздеп отыр. Бұл орталықта ауыл шаруашылығы өнімдерін қабылдау, сақтау, сұрыптау және таратуды бір жүйеге келтіру жоспарланған. Орталық арқылы ауыл шаруашылығы тауар өндірушілерінің өнімін делдалсыз нарыққа жеткізуге болады. Осылайша, әрі тұтынушы, әрі өндіруші тарап та ұтады.

Ұлмекен Айтжанова – ауылдың қамын ойлаған, кәсіпкерлікке әлеуметтік жауапкершілік жүгін арта білген ерекше тұлға. Оның бастамалары тек бір ауылдың ғана емес, тұтас өңірдің даму бағытына оң ықпал етуде. «Кәсіп – табыс үшін емес, халық үшін» деген ұстанымын іс жүзінде дәлелдеген Ұлмекеннің еңбегі – елге үлгі, жас ұрпаққа жол.