Түркістан облысы үшін 2025 жыл – индустриялық дамудың жаңа кезеңіне айналды. Бірнеше жыл бойы дайындалған жобалар мен индустриялық алаңдар енді нақты нәтижесін бере бастады. Өңірде жаңа зауыттар іске қосылып, жұмыс орындары ашылып, инвестициялық ахуал жақсара түсті. Түркістан өзінің туристік, рухани бағытымен қатар, өндірістік аймақ ретіндегі мәртебесін нықтай бастады.
Жаңа зауыттар тек экономикалық көрсеткіштерге ғана емес, халықтың өмір сүру сапасына, еңбек нарығына, кәсіптік білім беру жүйесіне және экспорт әлеуетіне де оң әсер етіп отыр.
Құрылыс материалдары: сұраныс пен сапаның ұштасуы
2025 жылы пайдалануға берілген ірі жобалардың бірі – Түркістан қаласы маңындағы құрылыс блоктары мен цемент өндіретін зауыттар. Бұл нысандар «KazBuild Group» және «Turk Cement Industry» секілді отандық және шетелдік компаниялардың қатысуымен жүзеге асты.
Жаңа зауыттардың ерекшелігі – экологиялық таза әрі энергиялық тиімді технологиялар қолданылуы. Олардың өндірістік қуаты:
• жылына 450 000 тонна цемент,
• 300 000 шаршы метр құрылыс панелі,
• 1,2 миллион дана керамикалық кірпіш.
Бұл өнімдер ішкі нарықты толық қамтамасыз етіп қана қоймай, Қырғызстан, Өзбекстан мен Тәжікстанға экспортталып жатыр.
Азық-түлік және ауыл шаруашылығы өнімдері
2025 жылдың маңызды жобаларының бірі – агроөнеркәсіптік кешендер мен тамақ өңдеу зауыттарының іске қосылуы болды. Түркістанның Шардара, Жетісай және Отырар аудандарында:
• көкөніс пен жемісті сақтайтын 10 000 тоннаға арналған қоймалар,
• балық өңдейтін зауыт (жылына 2 500 тонна),
• кептірілген көкөніс өндіретін цехтар,
• ет пен сүт өнімдерін өңдейтін орта және шағын кәсіпорындар ашылды.
Бұл жобалар аграрлы бағыттағы өңірдің өнімдерін қосымша құнмен нарыққа шығару мүмкіндігін арттырып, шикізат емес дайын өнімге басымдық беру саясатын нығайтты.
Электротехника және тұрмыстық техника құрастыру
2025 жылы Түркістан қаласының индустриялық аймағында тұрмыстық техника мен шағын электроника құрастыратын өндіріс орны іске қосылды. «Asiana Electric» деп аталатын бұл жоба кореялық инвесторлармен бірлесіп жүзеге асты.
Жылдық қуаты:
• 50 000 дана шаңсорғыш пен микротолқынды пеш,
• 25 000 дана су жылытқыш,
• 15 000 дана LED жарық құрылғылары.
Бұл өнімдер Қазақстан ішкі нарығынан бөлек, Өзбекстан мен Ауғанстанға экспортталып жатыр. Қазіргі таңда кәсіпорынның өз ішінде оқыту орталығы мен кадр дайындау бағдарламасы да жұмыс істейді.
Жеңіл өнеркәсіп: тігін, былғары және киім өндірісі
Сауран және Кентау қалаларында іске қосылған жеңіл өнеркәсіп цехтары – 2025 жылғы ерекше табыс. «TurkStyle Textiles» компаниясы Түркістанда алғаш рет экспортқа бағытталған дайын киім өндірісін қолға алды.
Тігін шеберханалары:
• 300-ге жуық әйелді жұмыспен қамтыды,
• жылына 200 000 дана мектеп формасы, арнайы жұмыс киімі және үй текстилін шығарады.
Өнім Түркия, Әзірбайжан және Грузия нарығына жөнелтіліп жатыр. Бұл жоба әйел кәсіпкерлігі мен өңірлік жұмыспен қамтуды қолдау бағытындағы нақты үлгіге айналды.
Жасыл технологиялар: энергия мен экологияны ұштастыру
2025 жылдың басты трендтерінің бірі – экологиялық таза өндірістер. Түркістанда іске қосылған күн панелдерін жинайтын цех және биогаз қондырғыларын шығаратын шағын зауыт – осы бағыттағы қадам.
«GreenStep Technologies» компаниясының жобасы:
• күн батареяларын жылына 20 МВт қуатқа дейін өндіреді;
• аграрлық қалдықтардан биоотын өндіру бойынша пилоттық желіні іске қосты.
Бұл өндірістер жасыл экономика саясатына сай, қалдықсыз технологияға негізделген. Сонымен қатар, қала мен ауыл арасындағы энергетикалық теңгерімді қамтамасыз етуге мүмкіндік береді.
Аймақтық еңбек нарығына әсері
Жаңа зауыттар мен кәсіпорындар – тек өнім емес, тұрақты жұмыс көзі. 2025 жылы іске қосылған өндіріс нысандары арқасында:
• 4 200 жаңа жұмыс орны ашылды,
• оның 70%-ын жастар мен кәсіби колледж түлектері иеленді,
• 1000-нан астам адам қайта даярлау курстарынан өтті.
Бұл көрсеткіш Түркістан облысының жұмыспен қамту мен әлеуметтік тұрақтылық саласындағы оң нәтижелерін көрсетеді.
Экспорт көлемі мен логистика
2025 жылдың бірінші жартыжылдығында Түркістан облысы өндірген өнімнің 23%-ы экспортқа жөнелтілді. Негізгі бағыттар:
• құрылыс материалдары – Өзбекстан, Қырғызстан;
• азық-түлік – Тәжікстан, Ауғанстан;
• киім-кешек пен тұрмыстық техника – Каспий бағыты арқылы Әзірбайжан мен Түркияға.
Облыстағы логистикалық орталықтар мен теміржол желілерінің жаңаруы – бұл экспорт көлемін одан әрі ұлғайтуға жол ашуда.
