ТҮРКІСТАН: ТҮЛКІБАСТА ЭКОТУРИЗМДІ ДАМЫТУҒА БАҒЫТТАЛҒАН ТЫҢ ЖОБА БАСТАУ АЛДЫ

Түркістан облысының Түлкібас ауданында қолға алынған «ALTY KÖL» жобасы – осы ұстанымды нақты жүзеге асыруға бағытталған бастама. Табиғаты ерекше Арыс ауылдық округінің аумағында жеке кәсіпкер Ғабит Пернебаев бастаған бұл жоба өңір туризмінің болашағына серпін беруі мүмкін. Жобаның ерекшелігі — жасанды көлдер мен жасыл белдеулерді біріктіре отырып, экотуристік инфрақұрылым қалыптастыруында.

ЖОБАНЫҢ ЖАЛПЫ ТҰЖЫРЫМДАМАСЫ ЖӘНЕ КӨЛЕМІ

Жоба авторы — жергілікті кәсіпкер Ғабит Пернебаев. Ол иелігіндегі 10 гектар жердің 5 гектарына 6 жасанды көл жасап, қалған 5 гектарына сәндік және ауылшаруашылық дақылдарын еккен. Бұл әрекет — табиғи кеңістікті экологиялық талаптарға сай ұтымды пайдалану үлгісі. Су айдындары балық шаруашылығын жүргізуге, ал жасыл желек — экологиялық демалыс аумағын құруға мүмкіндік береді. Жоба арқылы табиғатқа зиян келтірмей, демалыс пен өндірісті ұштастыруға болатынын жергілікті кәсіпкер дәлелдеп отыр.

БАЛЫҚ ШАРУАШЫЛЫҒЫН ДАМЫТУ АРҚЫЛЫ ТҰРАҚТЫЛЫҚҚА ҚАДАМ

Бүгінгі таңда жасанды көлдердің екеуіне форель мен бекіре балықтарының шабақтары жіберілген. Мұндай шаруашылық тек туризм емес, өңірдің азық-түлік қауіпсіздігі мен экологиялық тепе-теңдікке де оң ықпал етеді. Алдағы уақытта қалған көлдерге де шабақ жіберу жоспарланып отыр. Балық шаруашылығы – тұрақты табыс көзі ғана емес, экожүйенің сақталуына да ықпал етеді. Осы бағытта мемлекет тарапынан жемге бөлінетін 30% субсидия жобаның өміршеңдігін арттыра түседі. Бұл — мемлекет пен бизнестің тиімді әріптестігіне нақты мысал.

ДЕМАЛЫС ИНФРАҚҰРЫЛЫМЫ: ЭТНОАУЫЛДАН СПОРТ АЛАҢДАРЫНА ДЕЙІН

Жобаның негізгі мақсаты — табиғи әрі мәдени ерекшеліктерді біріктіре отырып, сапалы демалыс орнын ұсыну. Кәсіпкер демалыс аумағын абаттандыруды жоспарлап отыр: этноауыл, амфитеатр, шағын зообақ, спорттық алаңдар, демалыс үйлері және атпен серуендеу қызметтері қарастырылған. Бұл нысандар туризмнің тек табиғатқа ғана емес, мәдени құндылықтарға да негізделгенін көрсетеді. Экотуризм арқылы ауылдың әлеуметтік-экономикалық әлеуеті артады, жергілікті халық жұмыспен қамтылады.

ШЕТЕЛ ТӘЖІРИБЕСІНЕ СҮЙЕНГЕН ЖОСПАРЛАУ ЖҮЙЕСІ

Кәсіпкер жоба идеясын Австриядан алған, ал оның жобалық сызбаларын Ресейдегі мамандар жасаған. Бұл — жергілікті деңгейдегі бастамаға халықаралық тәжірибені енгізудің сәтті үлгісі. Шетелдік үлгілерге сүйене отырып, табиғи-мәдени үйлесімді сақтайтын, ұзақмерзімді табыс әкелетін жоба құрылуда. Мұндай бастамалар облыс деңгейінде тек туризм ғана емес, инженерлік жоспарлау мен ландшафттық дизайн салаларын да жаңа деңгейге көтере алады. Жоба құрылымы сыртқы әсерлерге төзімді әрі икемді.

ӘКІМДІК ҚОЛДАУЫ МЕН ҚОҒАМДЫҚ ЫҚПАЛДАСТЫҚ

Аудан әкімі Асқар Естібаев пен жауапты сала өкілдерінің жобамен танысуы — жергілікті биліктің кәсіпкерлермен ашық жұмыс істеуге дайын екенін көрсетеді. Мемлекеттік қолдау тек инфрақұрылыммен шектелмей, тікелей өндіріс процестеріне де бағытталуда. Атап айтқанда, әкімдік тарапынан балық жеміне бөлінетін субсидия, тіркеу және техникалық сүйемелдеу мәселелері қолдау тапты. Бұл — «мемлекет – кәсіпкер – қоғам» үштағаны сәтті жұмыс істеген жағдайда өңірлік дамудың тұрақты жүйесі қалыптасатынының айғағы.

ЭКОТУРИЗМ АРҚЫЛЫ ЖҰМЫСПЕН ҚАМТУ МӘСЕЛЕСІ ШЕШІМ ТАБУДА

Экожоба шеңберінде ашылатын демалыс орындары мен өндірістік құрылымдар арқылы Түлкібас ауданында жаңа жұмыс орындары ашылады. Жоба авторының айтуынша, тек осы аумақта ондаған адам қызметке тартылады. Бұдан бөлек, облыстық деңгейде жалпы құны 4,4 млрд теңгені құрайтын 3 ірі жобаның іске асырылуы арқылы 220 адам жұмыспен қамтылмақ. Бұл — экотуризмді дамыту арқылы әлеуметтік-экономикалық мәселелерді шешудің нақты жолы. Әсіресе ауылдық жерлерде осындай жобалар жастардың тұрақтауына септігін тигізеді.

ТҮЛКІБАСТАҒЫ ЖОБА — ӨҢІР ТУРИЗМІНІҢ ЖАҢА БЕТБЕЙНЕСІ

«ALTY KÖL» жобасы – Түлкібас ауданы мен Түркістан облысы үшін жаңа бетбейнені қалыптастыру жолындағы маңызды қадам. Ол өңірдің бай табиғаты мен мәдениетін заманауи туризммен ұштастыра отырып, Қазақстан бойынша үлгі боларлық тәжірибе ұсына алады. Бұл бастама арқылы экологиялық сана, мәдени таным және әлеуметтік жауапкершілік бір арнаға тоғысады. Облыстық әкімдіктің туризм саласына басымдық беруі нәтижесінде осындай жобалар саны артып, өңірдің экономикалық картасы жаңара түсері сөзсіз.

ЭКОЛОГИЯ МЕН ҚОРШАҒАН ОРТАНЫ ҚОРҒАУ ТҰРҒЫСЫНАН МАҢЫЗЫ

«ALTY KÖL» жобасы — тек туризм емес, сонымен қатар өңір экологиясын сақтауға бағытталған бастама. Жасанды көлдердің салынуы жер асты суларын тиімді пайдалануға, жер бедерін суландыру арқылы микроклиматты жақсартуға ықпал етеді. Бұл, әсіресе климаттық өзгерістер мен шөлейттену қаупі артып отырған өңірлер үшін аса маңызды. Сонымен қатар түрлі ағаш түрлерін отырғызу, егістік дақылдарын өсіру — биоәртүрлілікті сақтап, ауаның тазалығын арттыруға мүмкіндік береді. Кәсіпкердің бұл әрекеті — қоршаған ортаға ұқыпты қараудың үлгісі. Жобада зиянды қалдықтар мен экожүйеге әсері бар құрылымдар қарастырылмаған. Сондықтан бұл экотуризм тек табыс көзі емес, табиғатпен үйлесімді дамудың көрінісі болып отыр. Мұндай тәжірибені облыстың басқа аудандарына да үлгі етіп ұсынуға болады.