ФИЗИКА ЕСЕПТЕРІНДЕГІ МАТЕМАТИКА: КЕНТАУДА ӨТКЕН ПӘНАРАЛЫҚ ОҚЫТУ СЕМИНАРЫ

Семинар барысында мұғалімдер жаңа әдіс-тәсілдермен танысып, тәжірибе алмасты, жасанды интеллектіні білім беру процесіне кіріктіру, STEM интеграциясының тиімділігі, пәнаралық есептерді шешу тәсілдері жан-жақты талқыланды. Төменде семинар мазмұны мен бағыттары толыққанды ашылған 10 тақырыпша ұсынылады.

Пәнаралық үндестікті дамытуға бағытталған әдістемелік семинардың өзектілігі

Кентау қаласы білім бөлімінің жоспарлы іс-шараларының бірі ретінде ұйымдастырылған бұл семинар қазіргі білім беру үдерісіндегі басты қажеттіліктердің бірін – пәндер арасындағы байланысты нығайту мәселесін көтерді. Әсіресе физика мен математиканың сабақтастығы оқушылардың функционалдық сауаттылығын арттыруда шешуші рөл атқаратыны белгілі. Физика құбылысты түсіндірсе, математика оны сандық дәлдікпен сипаттайды. Мұғалімдерге арналған семинарда осы өзара толықтырушы екі ғылымның үйлесімдігін арттыру жолдары нақты мысалдар, есептер және бірлескен жобалар арқылы көрсетілді. Қаланың барлық мектептерінен жиналған педагогтар тәжірибе алмасып, өз пәндерінде қолданатын нақты амалдарын ортаға салды. Бұл семинар пәнаралық байланыс тек оқу бағдарламасында ғана емес, мұғалімдердің әдістемелік ізденісінде де негізгі бағытқа айналуы тиіс екенін айқындады.

Семинардың ашылуы және қатысушыларға қойылған мақсаттар

Шара мектеп директоры Сулейменов Сәкен Бекболатұлы мен қалалық әдіскер Жайықбаева Халима Құтжанқызының құттықтау сөздерімен басталды. Олар семинардың мақсаты – мұғалімдердің кәсіби біліктілігін арттыру, пәнаралық үндестікті күшейту, жалпы оқу сапасын жаңа деңгейге көтеруге ықпал ету екенін атап өтті. Семинарға қатысушылардың белсенділігі, пікір алмасуға дайын болуы іс-шараның мазмұнды өтуіне өз септігін тигізді. Ұйымдастырушылар тыңдаушылардан жаңа әдістерді меңгерумен қатар, оларды күнделікті сабақ практикасына енгізуді мақсат ету қажеттігін де баса айтты. Физика және математика пәнінің ұстаздары үшін бұл семинар кәсіби даму алаңына айналды.

«Физика есептеріндегі математика» тақырыбын таныстыру және бағдарлама мазмұны

Физика пәнінің мұғалімі Роза Садыкова семинардың негізгі тақырыбын ашып, күн тәртібін таныстырды. Ол физикалық есептерді шешуде математикалық дәлдіктің маңызы туралы айтып, нақты мысалдар келтірді. Оның сөзінше, пәнаралық сабақтар оқушылардың логикалық ойлауын дамытады, олардың күрделі құбылыстарды түсінуін жеңілдетеді. Бағдарлама бірнеше блоктан тұрды: пәнаралық есептерді талдау, тренингтер, STEM интеграциясы, жасанды интеллект платформаларын қолдану, тәжірибелік тапсырмалар. Бұл құрылым семинардың мазмұнын жүйелі әрі түсінікті етуге мүмкіндік берді. Роза Садыкова әр тақырыпты қысқа, нақты, қолданбалы тұрғыда түсіндіру арқылы pedagogтарға бағыт-бағдар берді.

«Сиқырлы фигуралар» тренингі: математикалық ойлау мен көңіл-күйді көтеру тәсілі

Математика пәнінің мұғалімі Б.Устемирова жүргізген «Сиқырлы фигуралар» тренингі семинарға қатысушыларды қызықтырумен қатар, олардың назарын белсенді түрде сабаққа тартты. Сұрақ-жауапқа құрылған тренинг барысында қатысушылар логикалық ойлау, кеңістікті елестету және математикалық тәсілдерді ойын элементтері арқылы қолдану дағдыларын көрсетті. Тренинг мұғалімдер қауымының бір-бірімен байланысын жақсартып, ынтымақтастық атмосферасын қалыптастырды. Мұндай сергіту жаттығулары семинардың мазмұнын байытып қана қоймай, педагогтардың өз сабақтарында осындай қызықты әдістерді пайдалануға шабыт берді. Тренингтің басты ерекшелігі – күрделі математикалық ұғымдарды қарапайым, ойын түрінде түсіндіруі.

Физика мен математиканың тұтастығын көрсеткен баяндамалар: «Бір есеп, екі ғылым»

Д.Шағырбаева мен Б.Кибишеваның «Бір есеп, екі ғылым» атты баяндамалары семинардың ғылыми-практикалық бөлігін жандандыра түсті. Олар өз тәжірибелерін бөлісе отырып, бір физикалық есепті математикалық тәсілдермен шешудің түрлі жолдарын көрсетті. Мәселен, энергияның сақталу заңын дәлелдеу, кинематикалық есептерді талдау, геометриялық оптикадағы бұрыштық өлшемдер – мұның бәрі математикалық аппаратсыз мүмкін еместігі айтылды. Екі пән мұғалімдерінің бірлесіп жүргізген баяндамасы тыңдаушыларға пәнаралық байланыстың нақты мысалын ұсынды. Оқушылардың концептуалдық түсінігін арттыратын мұндай сабақтар заман талабына сай оқытудың тиімді формасы екені анық.

Жасанды интеллектіні оқу процесіне кіріктіру: заманауи мүмкіндіктер мен тиімділік

Мұғалім М.Бекболат «Оқу процесіне жасанды интеллектіні кіріктіру» атты баяндамасында қазіргі білім беру жүйесіндегі ең өзекті трендтердің бірі – жасанды интеллектінің сабаққа енгізілуі екенін атап өтті. Ол magicschool және d-id платформаларының мүмкіндіктерін көрсетті. Magicschool арқылы деңгейлік тапсырмалар құрастыру, PISA үлгісіндегі есептер дайындау, оқушылардың білім деңгейіне сәйкес материалдарды автоматты түрде әзірлеу жолдары түсіндірілді. Ал d-id платформасы арқылы күрделі тақырыптарды көрнекілікпен беру мүмкіндігі көрсетілді. Мұғалімдер үшін AI – уақытты үнемдеудің, материалды тиімді сапада дайындаудың жаңа құралы екені дәлелденді.

STEM интеграциясы: теория мен тәжірибені ұштастыру жолдары

№4 мектеп-лицейінен келген Г.Қосжанова мен Д.Каримованың STEM технологиясына арналған баяндамасы семинардың ең жаңашыл бөлігі болды. Олар физика мен математиканы интеграциялай отырып, оқушылардың зерттеушілік қабілетін дамыту жолдарын көрсетті. Талқыланған жобалардың бірі – толқын интерференциясын зерттеу тәжірибесі. Мұнда оқушылар формуланы жаттап қана қоймай, оны тәжірибеде іске асырып, өлшеу жұмыстарын жүргізеді. Мұндай сабақтар оқушыларды ғылыми зерттеу жұмысына жақындатып, инженерлік ойлауын дамытады. STEM тәсілінің басты құндылығы – нақты өмірлік жағдайлармен байланысты білім беру моделі.

Семинардың практикалық бөлімі және мұғалімдердің тәжірибе алмасуы

Семинар барысында қатысушылар тек тыңдап қана қоймай, практикалық тапсырмалар орындады, пәнаралық сабақтардың үлгісін талдады, топтық жұмыстарға қатысты. Бұл жұмыс форматы мұғалімдердің өзара тәжірибе алмасуын тереңдетті. Әр қатысушы өз мектебіндегі практикадан мысал келтіріп, бір-біріне жаңа идеялар ұсынды. Пән мұғалімдерінің кәсіби қауымдастығы үшін мұндай кездесулер білім сапасын арттыруға үлкен серпін береді. Практикалық бөлім семинардың мазмұнын толықтырып, оны нақты нәтижелі етті.

Пәнаралық семинардың білім беру жүйесіне ықпалы және өңірлік тәжірибені дамыту мүмкіндіктері

Кентауда өткен бұл семинар тек белгілі бір мектептің немесе пән мұғалімдерінің басқосуымен шектелмей, жалпы қалалық білім жүйесінің даму қарқынына ықпал ететін кешенді шара ретінде бағаланды. Пәнаралық байланысты күшейту – бүгінгі таңда білім беру сапасын арттырудың басты бағыттарының бірі. Әсіресе физика мен математиканың табиғи үйлесімділігі мұғалімдерге оқыту процесін әлдеқайда тиімді құруға мүмкіндік береді. Семинар барысында мұғалімдер алған білімін өз мектебінде іске асыруға ниетті екенін, бұл тәжірибе оқушылардың ойлау дағдысын, логикалық талдау қабілетін, есеп шығару шеберлігін арттыра түсетінін атап өтті. Сонымен қатар, STEM жобаларын енгізу, жасанды интеллект платформаларын пайдалану және ортақ тапсырмалар әзірлеу арқылы қалалық деңгейде біртұтас әдістемелік желі құру мүмкіндігі де қарастырылды. Кентаудағы мұндай семинарлар өңір педагогтарының кәсіби қоғамдастығын нығайтып, олардың жаңашылдыққа бейімділігін көрсетеді. Мұғалімдер ортақ мәселелерді талқылау арқылы жаңа идеялар алып қана қоймай, келешекте бірлескен зерттеу сабақтарын ұйымдастыру жөнінде де ұсыныстар айтты. Бұл бағыттағы жүйелі жұмыс қаланың мектептерінде оқу бағдарламасының тиімді орындалуына оң әсер етеді.

Мұғалімдердің кәсіби дамуына әсері және семинардың маңызын бағалау

Семинар қатысушылары бүгінгі шараның мазмұнының терең екенін, пәнаралық байланыс бойынша көптеген жаңа идея алғанын атап өтті. Әдіскер Халима Құтжанқызы қорытынды сөзінде семинардың өз мақсатына жеткенін, мұғалімдердің жоғары белсенділік танытқанын ерекше айтты. Қатысқан әріптестерге ризашылық білдіріп, пәнаралық үндестікті дамыту бағытындағы жұмыстарды тоқтатпай жалғастыру қажет екенін жеткізді. Мұндай семинарлар мұғалімдердің кәсіби көзқарасын кеңейтіп, оқу процесін жаңа деңгейге көтеруге ықпал етері сөзсіз.