ҚҰМАР ОЙЫННАН ҚҰТЫЛҒАНДАР: ТҮРКІСТАНДЫҚ ЖІГІТТЕРДІҢ ШЫНАЙЫ ХИКАЯЛАРЫ
Үнсіз күрестің ар жағында

Құмар ойынға тәуелділік туралы жиі айтылғанымен, одан арылғандардың тағдырын ашып айту көбіне көлеңкеде қалып жатады. Түркістан облысында мұндай адамдардың саны аз емес. Олар кезінде онлайн бәс тігудің шырмауына түсіп, өмірін тоқырауға әкелген, бірақ уақыт өте өздерін жеңе алған жандар. Олардың хикаясы – басқа жастар үшін сабақ, қоғам үшін үміт.
Жоғалтқан уақыт пен үміт: Бауыржанның хикаясы
Бауыржан (аты өзгертілген), 24 жаста. Түркістан қаласындағы колледждің түлегі. Бәс тігуді 2-курс оқып жүргенде досының ұсынысымен бастаған. Басында “1000 теңге қойып 3000 таптым” деген әсермен елітіп, уақыт өте әр жалақысын букмекерлік кеңсеге салып отырған. Жұмыс істеп жүріп, тапқанын түгел жұмсап, несие алып, ата-анасынан жасырып жүріп тәуелділікке түскенін байқамай қалған.
«Бір сәттік үмітпен өмір сүрдім. Күнде ұтам, ертең бәрін қайтарам деп алдана бердім. Бір күні қарындасымның оқу ақшасына қол салдым. Сол кезде бәрі сынып түскендей болды», – дейді ол.
Бауыржан өз еркімен жергілікті психологиялық кеңес орталығына жүгініп, 6 айлық терапия курсын өткен. Имаммен бірнеше жеке кездесуден кейін намазға бет бұрып, өмір салтын өзгерткен. Қазір жастар арасында спорт жаттықтырушы болып еңбек етеді.
Психологиялық қолдаудың күші: Азаматтың тарихы
Азамат – Кентау қаласының тұрғыны, 29 жаста. Үйленіп, бір баланың әкесі болғанына қарамастан, түнде телефоны арқылы жасырын түрде казино ойнап, отбасылық бюджетті шашып жүрген. Әйелі білгенде отбасы шайқалудың сәл-ақ алдында тұрған. Алайда оның жолы болған – жұбайы ажырасуға асықпай, психологиялық орталықпен байланысып, күйеуін бірге емдеуге талпынған.
«Психологтың бір сөзі есімде қалып қойды: ‘Сен өзіңнің емес, баланың тағдырын да ойнадың’. Сол сөзден кейін ұйқым қашып, шын әрекетке көштім», – дейді Азамат.
Ол бірнеше ай бойы жеке психотерапия мен топтық қолдау тобына қатысып, өз ойын ауыстыру, эмоцияны басқару, қаржыны реттеу секілді дағдыларды меңгерген. Қазір Азамат ауыл әкімшілігінде жастармен жұмыс істейтін қоғамдық кеңесте қызмет етеді.
Рухани ояну жолы: Еркебұланның сабағы
Еркебұлан – Жетісай ауданының тұрғыны. Орта мектепте мұғалім болып жұмыс істеген. Құмар ойынға беріліп, кейін мектептен жұмыстан шығып қалған. «Ұяттан жерге кіргім келді» дейді ол. Сол кездері ол дінге бет бұрып, ауыл имамымен бірнеше рет жүздескен. Оның айтуынша, имам еш айыптамай, тек түсінуге тырысқан. Бұл Еркебұлан үшін жаңа өмірдің басы болды.
Қазір ол ауыл мешітінде ерікті ретінде жұмыс істеп, жасөспірімдерге арналған рухани сабақтар өткізеді. «Бір кездері мені бәрі жек көретін шығар деп ойласам, қазір сол адамдардың сенімін қайта қайтаруға тырысып жүрмін», – дейді ол.
Әлеуметтік қолдау маңызды
Бұл кейіпкерлердің тағдыры – жалғыз құтқарушы емес, жүйелі қолдаудың нәтижесі. Түркістан өңірінде құмар ойынға қарсы күресте тек тыйыммен емес, қолдаумен жұмыс істейтін орталықтар көбейіп келеді. Жастар ресурстық орталықтары, діни бірлестіктер, әлеуметтік қызметкерлер – бұл процесс бәрінің бірігіп жұмыс істеуін қажет етеді.
Басқа да кейіпкерлерден жиі естілетін ортақ ой – құмар ойынға бейім жастардың көп жағдайда жалғыздықта қалуы. Егер қоғам оларды бірден айыптамай, түсінуге тырысса, олардың өмірге қайта оралуына мүмкіндік көп болмақ.
Тірі мысал – тірек болсын
Түркістандық Бауыржан, Азамат, Еркебұлан секілді жігіттердің өмір жолы – бұл тек құтылу емес, қайта жаңғырудың көрінісі. Олар өз тәжірибесімен бөлісіп, басқа жастарды осы жолдан сақтап қалуға тырысуда. Бірі – ерікті, бірі – спортшы, бірі – қоғам белсендісі. Олардың ортақ миссиясы – құмарлықтан құтылу мүмкін екенін дәлелдеу.
Құмар ойын – тұңғиыққа бастайтын жол. Бірақ одан шығудың да мүмкіндігі бар. Түркістан өңіріндегі нақты адамдардың хикаясы – тек ескерту емес, үміт сәулесі. Психологиялық көмек, рухани қолдау, жақындарының түсінігі – бәрі бірге болса, ең ауыр тәуелділіктен де арылуға болады. Бұл – бүгінгі жастар үшін де, ата-аналар үшін де маңызды ескерту әрі сенім ұялататын шынайы сабақ. Бұл – үлкен күресті талап ететін ұзақ жол.