5 маусым – Экологтар күні: Табиғатты аялау – болашаққа қамқорлық
Жыл сайын 5 маусым күні әлем бойынша Дүниежүзілік қоршаған ортаны қорғау күні (Экологтар күні) атап өтіледі.

Бұл – жер ананы қорғауға, табиғатқа жанашыр болуға үндейтін, қоғамның экологиялық мәдениетін арттырып, адамзат пен табиғат арасындағы үйлесімді қатынасты нығайтуды көздейтін маңызды дата.
Қазақстанда да бұл күн – ерекше мәнге ие. Қоршаған ортаны қорғау, экологиялық тұрақтылықты сақтау – ұлттық қауіпсіздіктің ажырамас бөлігі. Экология саласындағы мамандар мен еріктілер, мемлекеттік қызметкерлер мен табиғатты қорғау ұйымдарының қызметі – табиғи ресурстарды ұтымды пайдалану мен табиғи мұраны сақтау ісінде шешуші рөл атқарады.
Экологиялық мәдениет – ұлттың болашағына салынған жол
Қоршаған ортаның сапасы – тек табиғаттың ғана емес, елдің экономикалық дамуымен, адам денсаулығымен, болашақ ұрпақтың өмірімен тікелей байланысты. Қазіргі таңда жаһандық экологиялық мәселелер – климаттың өзгеруі, биологиялық әртүрліліктің жойылуы, жердің тозуы, судың ластануы сияқты күрделі құбылыстармен сипатталады.
Осыған байланысты экология саласындағы жұмыс – стратегиялық маңызды бағытқа айналды. Әсіресе, жас ұрпаққа экологиялық тәрбие беру, табиғатты аялау мәдениетін қалыптастыру – кезек күттірмейтін міндеттердің бірі.
Табиғат – Төле би жұртының алтын қазынасы
Оңтүстік Қазақстанның ең көрікті өңірлерінің бірі – Төле би ауданы өзінің ерекше табиғатымен, таулы аймақтарымен, орман-тоғайларымен және бай биоалуандығымен ерекшеленеді. Ақсу-Жабағылы мемлекеттік табиғи қорығының бір бөлігі осы аудан аумағына кіретіндіктен, мұндағы табиғатты сақтау – бүкіл ел үшін маңызы зор мәселе.
Аудан аумағында Балықты, Ақсу, Қасқасу, Сайрамсу, Кеңсай өзендері ағып өтеді. Бұл – тек табиғат байлығы ғана емес, жергілікті тұрғындардың тіршілік көзі, ауыл шаруашылығы мен туризмнің дамуына ықпал ететін маңызды фактор.
2025 жылы атқарылған жұмыстар: Экология – басты назарда
2025 жылдың алғашқы бес айында Төле би ауданында қоршаған ортаны қорғау бағытында бірқатар маңызды жұмыстар атқарылды. Аудандық табиғи ресурстар және табиғат пайдалануды реттеу бөлімінің деректеріне сүйенсек, көктем мезгілінде жалпы ауданы 120 гектардан астам жерге ағаш көшеттері отырғызылып, 1500-ге жуық түп қылқан жапырақты және жеміс ағаштары егілді.
«Жасыл ел» бағдарламасы аясында аудан жастары табиғатты қорғауға белсенді қатысып келеді. 2025 жылы бұл бағдарламаға 180-ге жуық жас тартылып, олар аудан аумағында сенбіліктер өткізіп, орманды аймақтарды тазарту және су көздерін қорғау бағытында белсенді жұмыс атқарды.
Мектептерде – экологиялық білім беру кеңейтілді
Төле би ауданындағы мектептерде экологиялық білім мен тәрбие беру ісі жүйелі жолға қойылған. Оқу бағдарламасына сәйкес, бастауыш және орта сыныптарда қоршаған ортаны қорғауға байланысты арнайы сабақтар, сыныптан тыс іс-шаралар ұйымдастырылады.
2025 жылдың көктемінде аудан мектептерінде «Табиғатты сүй – болашағыңды сақта», «Бір ағаш – мың үміт», «Су – тіршілік көзі» тақырыбында ашық сабақтар мен экологиялық акциялар өткізілді. Сонымен қатар, оқушылар арасында «Эко-блогер» байқауы ұйымдастырылып, олар қоршаған ортаны қорғау жөніндегі өз ойларын әлеуметтік желілер арқылы таратты.
Экологиялық туризм – Төле бидің жаңа тынысы
Төле би ауданында экологиялық туризм қарқынды дамып келеді. Бұл бағытта Қасқасу, Сайрам-Өгем, Ақсу-Жабағылы бағыттарындағы туристік маршруттар кеңейтіліп, туристерге табиғатпен етене танысуға мүмкіндік жасалған.
2025 жылдың алғашқы жартысында ауданға келген туристер саны 12 мыңнан асты. Олардың дені табиғат аясында серуендеуді, жаяу туризмді, тауға шығуды және этнотуризм бағыттарын таңдаған. Бұл – бір жағынан аудан экономикасына пайда әкелсе, екінші жағынан тұрғындардың табиғатты сақтауға деген жауапкершілігін арттырады.
Тұрмыстық қалдықтарды басқару – басты міндеттердің бірі
Төле би ауданында тұрмыстық қатты қалдықтарды басқару ісі де кезең-кезеңімен жақсарып келеді. 2025 жылдың басынан бері аудан аумағында 4 жаңа қоқыс сұрыптау алаңы іске қосылды. Сонымен қатар, Қасқасу, Бірінші Мамыр және Леңгір қаласындағы мектептер мен балабақшаларда «Экологиялық урна» жобасы енгізіліп, қалдықтарды бөлек жинау мәдениеті қалыптасуда.
Қалдықты қайта өңдеумен айналысатын екі кәсіпорын аудандағы полиэтилен, пластик, шыны қалдықтарды өңдеуге кірісті. Бұл – табиғатты ластау деңгейін төмендетуге бағытталған нақты қадамдардың бірі.
Экология саласының мамандарына құрмет – қоғамның азаматтық деңгейінің көрінісі
5 маусым – өз өмірін табиғатты сақтауға арнаған жандар үшін айрықша күн. Эколог мамандар – орманшы, гидролог, ботаник, топырақтанушы, климатолог секілді түрлі бағытта қызмет ететін, табиғатқа жанашыр жандар.
Төле би ауданында осы салада еңбек етіп жүрген ондаған маман бар. Олардың ішінде орман шаруашылығы қызметкерлері, ауыл шаруашылығы және табиғатты пайдалану басқармасының мамандары, табиғи қорықтармен жұмыс істейтін экологтар ерекше аталады.
2025 жылы 5 маусым – Экологтар күніне орай аудан әкімдігі салтанатты жиын өткізіп, сала мамандарына Алғыс хаттар мен естелік сыйлықтар табыстады. Аудан әкімі Еркеғали Әлімқұлов сөз сөйлеп, қоршаған ортаны қорғаудағы жауапты қызметтері үшін мамандарға алғыс білдірді.
Жасыл болашақ – бірлескен іс арқылы қалыптасады
Табиғатты сақтау – тек бір сала мамандарының ғана емес, әр азаматтың азаматтық парызы. Әр үйден басталатын тазалық, әр баланың бойына сіңірілген табиғатқа құрмет – ел болашағының кепілі.
Төле би ауданында өткізілген «Таза аула – таза ауыл», «Өзеніміз – өмір өзегі», «Экология – ел амандығы» атты қоғамдық акциялар тұрғындарды біріктіріп, табиғатқа деген жанашырлықты арттырды. Ауыл әкімдіктері, мектептер мен қоғамдық ұйымдар бұл бастамаларға белсенді қатысып, табиғатты қорғау ісінде бірлесе еңбек етуде.
5 маусым – Экологтар күні – табиғаттың бізге берген байлығын сақтап, оны келер ұрпаққа аман жеткізуге үндейтін ерекше мереке. Төле би ауданында бұл күннің маңызы зор. Себебі мұнда табиғаттың әр бұлағы мен әр шыңы – киелі, қорғалуы тиіс мұра ретінде бағаланады.
- Экология – тек мамандардың ісі емес, елдің барша азаматтарының ортақ жауапкершілігі. Табиғатты қорғау арқылы біз өз болашағымызды қорғаймыз. Ал Төле би жұрты – бұл жолда бірлігі бекем, табиғатқа жанашыр ел ретінде көрініп отыр.