Төле би ауданы — отбасының берік бесігі

Ауданның негізгі басымдықтарының бірі – отбасы институтын нығайту және қолдау. Бұл бағытта 15 мамыр күні аталып өтетін Халықаралық отбасы күні ерекше маңызға ие. Бұл күн — отбасының қоғамдағы рөлін дәріптеп, отбасы мәселелерін насихаттаудың әлемдік деңгейдегі маңызды мерекесі.

Халықаралық отбасы күні: тарихы мен маңызы

Халықаралық отбасы күні 1994 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымының Бас Ассамблеясы шешімімен бекітілген. Мерекенің мақсаты — отбасылардың қоғамдағы орны мен рөлін атап өтіп, олардың алдындағы өзекті мәселелерді жария ету. Әлемнің 192 мемлекетінде бұл күн әртүрлі деңгейде тойланады. Отбасы қоғамның ең кіші, бірақ ең маңызды бірлігі саналады, өйткені адамзаттың мәдениеті, дәстүрі, тәртібі және болашағы негізінен осы бірлікте сақталады.

Отбасының қоғамдағы рөлі тек балаларды дүниеге әкеліп тәрбиелеу ғана емес, сонымен бірге әлеуметтік қауіпсіздік пен тұрақтылықтың кепілі болып табылады. Қазіргі жаһандану кезеңінде отбасы институтының маңыздылығы артып келеді, себебі қоғамдағы әлеуметтік құндылықтар мен дәстүрлер өзгеріске ұшырап, кейде дағдарыстар туындауы мүмкін.

Отбасының қоғамдағы орны мен функциялары

Отбасы — адамның алғашқы әлеуметтік ортасы. Ол жеке тұлғаның қалыптасуындағы, адамгершілік қасиеттерді игерудегі басты мекен. Отбасы бірнеше маңызды функцияларды атқарады:

• Биологиялық функция: ұрпақты жалғастыру.

• Тәрбиелік функция: балаға дұрыс тәрбие беру, мәдени және моральдық құндылықтарды сіңіру.

• Қорғаныс функциясы: психологиялық және материалдық қауіпсіздікті қамтамасыз ету.

• Әлеуметтік функция: тұлғаның қоғамға бейімделуіне жағдай жасау.

Бұл функциялар отбасының қоғамдағы маңызын көрсетеді. Алайда, заманауи өмірде отбасы көптеген сын-қатерлерге тап болады: ажырасу деңгейінің жоғарылауы, бала тәрбиесіндегі қиындықтар, экономикалық мәселелер, қоғамдағы моральдық құндылықтардың өзгеруі.

Халықаралық отбасы күнінің заманауи мәселелері

Халықаралық деңгейде бұл мереке отбасы мәселелерін шешуге, ата-аналық жауапкершілікті арттыруға, баланың құқықтарын қорғауға, гендерлік теңдікке қолдау көрсетуге бағытталған. Мысалы:

• Ажырасу мәселесі: кей елдерде ажырасу көрсеткіші өсіп келеді. Бұл – қоғамға үлкен сынақ, себебі балаларға және ата-аналарға психологиялық қиындық әкеледі.

• Балалардың құқықтары: халықаралық ұйымдар балалардың қауіпсіздігі, білім алуына жағдай жасау, денсаулығын қорғау мәселелерін бірінші орынға қояды.

• Жастардың отбасы құру мәдениеті: кей аймақтарда жастардың неке қиюға ұмтылысы төмендеп барады, бұл халықтың демографиялық жағдайына әсер етеді.

Осы мәселелерге шешім табу үшін мемлекеттер әртүрлі бағдарламалар қабылдап, отбасыға қолдау көрсетуге бағытталған әлеуметтік, экономикалық, құқықтық шаралар ұйымдастырады.

Қазақстандағы отбасы саясаты

Қазақстанда отбасыға деген ерекше көңіл бөлінеді. Мемлекет отбасы құндылықтарын сақтау мен дамытуға, жастар мен ата-аналарға әлеуметтік қолдау көрсетуге көп көңіл бөледі. ҚР Конституциясында отбасының, ана мен баланың құқығы ерекше қорғалған.

Заңнамалық база мен бағдарламалар

Қазақстанда отбасы мәселелері бойынша бірнеше маңызды заңдар мен бағдарламалар қабылданған:

• «Отбасы туралы» Заң – отбасының құқықтық мәртебесін, міндеттері мен құқықтарын анықтайды.

• «Қазақстан Республикасында халықты әлеуметтік қолдау туралы» Заң – әлеуметтік көмек көрсету жүйесін реттейді.

• «Жұмыспен қамтуды және әлеуметтік қорғауды қамтамасыз ету» мемлекеттік бағдарламалары – отбасы мүшелерінің әлеуметтік және экономикалық жағдайын жақсартуға бағытталған.

• «Жастар жылы» бағдарламасы – жастарға, оның ішінде жас отбасыларға арналған қолдау шаралары қамтылады.

Статистика

2024 жылғы ресми деректер бойынша Қазақстанда неке қию деңгейі тұрақты болып отыр, бірақ ажырасу жағдайлары сәл артқан. Соған қарамастан, отбасының беріктігі мен әлеуметтік қолдау шаралары дамуда.

Балалардың өмір сүру жағдайын жақсарту үшін білім беру мен денсаулық сақтау саласына көп көңіл бөлінеді. Отбасыдағы жанжалдарды болдырмау үшін психологиялық қолдау және отбасы кеңестері жүйесі жұмыс істейді.

Төле би ауданындағы отбасы институтына қолдау

Төле би ауданы — отбасы институтын нығайтуда үлгі көрсетіп отырған аймақтардың бірі. Аудан әкімдігі мен әлеуметтік қорғау басқармасы бірлесіп отбасыға арналған түрлі шараларды ұйымдастырады:

• Отбасылық тренингтер мен семинарлар: жастар мен ата-аналарды отбасы құндылықтары мен жауапкершілікке үйретуге бағытталған.

• Психологиялық көмек көрсету орталықтары: жанжалдарды шешуге және отбасы мүшелерінің арасындағы қарым-қатынасты жақсартуға арналған.

• Әлеуметтік қолдау бағдарламалары: көпбалалы және аз қамтылған отбасыларға материалдық көмек, балаларды мектепке дайындауға қолдау көрсетіледі.

• Мәдени шаралар: ұлттық дәстүрлер мен отбасылық құндылықтарды дәріптейтін фестивальдер, кездесулер өткізіледі.

Аудандық мектептерде отбасы тәрбиесіне арналған арнайы сабақтар, ата-аналар жиналыстары өткізіліп, жастар арасында отбасылық өмірге дұрыс көзқарас қалыптастыруға күш салынады.

Отбасының дамуына кедергі болатын проблемалар және шешу жолдары

Отбасы институты даму барысында кейбір қиындықтарға тап болады:

• Экономикалық қиындықтар: тұрақсыз табыс пен жұмыссыздық отбасының тұрмысына кері әсер етеді.

• Әлеуметтік қысым: отбасылар арасында жанжалдар мен ажырасу жағдайлары көбейеді.

• Психологиялық проблемалар: стресс пен күйзелістер отбасы мүшелерінің арасындағы қарым-қатынасқа зиян келтіруі мүмкін.

• Жастардың отбасы құруға деген қарым-қатынасы: кейбір жастардың отбасы құруға деген ынтасының төмендеуі демографиялық жағдайға әсер етеді.

Осы проблемаларды шешу үшін мемлекет пен жергілікті билік тарапынан кешенді шаралар қабылдануда:

• Экономикалық жағдайды жақсарту мақсатында жұмыс орындарын ашу, кәсіпкерлікті дамыту.

• Әлеуметтік көмек пен психологиялық қолдауды күшейту.

• Отбасы құндылықтарын насихаттау және жастарға арналған арнайы бағдарламалар.

• Заңнамалық деңгейде отбасы құқығын қорғау мен қолдау.

Халықаралық отбасы күні — отбасы институтының қоғамдағы маңызын көрсетуге арналған ерекше күн. Әр отбасы бақыт пен татулықтың, мейірімділіктің ордасы. Төле би ауданы бұл құндылықтарды дамытып, әрбір отбасының тыныштығын қамтамасыз етуге бар күшін салып отыр.

Отбасы — қоғамның алтын діңгегі, оның берік болуы — еліміздің жарқын болашағының кепілі. Сондықтан әрбір тұрғын 15 мамыр – Халықаралық отбасы күнінде өз отбасына ерекше қамқорлық танытып, берекелі өмір тілейді.