ЗАҢСЫЗ ПАЙДАЛАНЫЛҒАН ЗЕЙНЕТАҚЫ ҚАРЖЫСЫ ҚАЙ БАҒЫТҚА ЖҰМСАЛДЫ?

Бұл жаңалық қоғамда үлкен талқылау туғызды, себебі бұрын азаматтарға белгілі бір жағдайда өз жинақтарын стоматологиялық қызметтерге жұмсауға рұқсат етілген болатын.

Қандай өзгеріс күтілуде?

2025 жылғы 15 тамыздан бастап жаңа бұйрық күшіне енеді. Зейнетақы жинағындағы қаражатпен стоматологиялық қызметтерге төлеу мүмкіндігі тоқтатылады. Бұл туралы Отбасы банк баспасөз қызметі хабарлады.

— Құрметті клиенттер, 2025 жылғы 15 қыркүйектен бастап enpf-otbasy.kz платформасында тіс емдеуге зейнетақы жинақтарын пайдалану бойынша өтінімдер қабылдау тоқтатылады.

Аталған күнге дейін берілген барлық өтінім қалыпты тәртіпте қаралады және өңделеді. Тіс емдеуге БЖЗҚ қаражатын пайдалану үшін өтінім қабылдау қайта қашан басталатыны туралы қосымша хабарланатын болады. Түсіністік танытқандарыңызға рақмет,— делінген банк хабарламасында.

Бұл тіс емдеу, протездеу, имплантация сияқты медицина қызметтеріне қаражат бөлуді де қамтиды. Бұған дейін азаматтарға дәрігерлік комиссияның қорытындысы негізінде біржолғы төлемдерді осы қызметтерге пайдалану тәртібі қарастырылған болатын.

Өзгерістің негізгі себептері

Жаңа бұйрық қолданысқа енген соң, оған сәйкес нормативтік актілерге түзетулер енгізіледі. Соның нәтижесінде зейнетақы жинақтарын стоматологиялық қызметтерге пайдалану тәртібі өзгертіледі. Тіпті кейбір жағдайда мүлдем жойылуы немесе қатаң шектелуі мүмкін. Бұл заңнамалық негіздегі өзгерістер азаматтардың қаржысын тек нақты және мақсаты айқын салаларға жұмсауға бағытталғанын көрсетеді.

Бұған дейін біржолғы зейнетақы төлемдерін стоматологиялық қызметке қолдану барысында бірқатар қиындықтар туындағаны белгілі. Мысалы, кей клиникаларда құжаттардың дұрыс рәсімделмеуі, көрсетілетін қызметтердің сапасына қатысты шағымдар, сондай-ақ жалған келісім-шарт жасау арқылы алаяқтық әрекеттер тіркелген. Мұндай жағдайлар зейнетақы жүйесінің сенімділігіне нұқсан келтіреді және азаматтардың қаржы қауіпсіздігіне қатер төндіреді. Сондықтан бақылау мен реттеу шаралары күшейтіліп отыр.

Мамандардың айтуынша, зейнетақы жинағын стоматологиялық қызметке пайдалану уақытша тоқтатылуының бірнеше себебі бар. Ең алдымен, алаяқтықты алдын алу маңызды болды, себебі кейбір азаматтар құжаттарды жалған рәсімдеп, жинақ қаражатын мақсатсыз жұмсаған жағдайлар анықталған. Екіншіден, қаржылық қауіпсіздікке көңіл бөлініп отыр. Зейнетақы жинақтарының басты мақсаты – адамның қартайған шағында тұрақты табысын қамтамасыз ету, ал оны мақсатсыз пайдалану жүйенің тұрақтылығына қауіп төндіреді. Үшіншіден, бақылауды күшейту қажеттілігі туындады. Денсаулық сақтау саласында көрсетілетін қызмет сапасын тексеру және клиникалардың құжат рәсімдеу тәртібін реттеу де бұл шешімнің негізгі факторларының бірі болып отыр.

Кімдерге қиындық тудыруы мүмкін?

Бұл өзгеріс ең алдымен тіс емдеуге зейнетақы жинақтарын тікелей пайдаланатын азаматтарға әсер етеді. Олардың қатарында имплантация, протездеу немесе күрделі стоматологиялық емдеу қызметтерін жоспарлағандар бар. Сонымен бірге қаржылық мүмкіндігі шектеулі тұрғындар үшін де бұл шешім елеулі салмақ салуы мүмкін, себебі енді ем ақысын толықтай өз қалтасынан төлеуге тура келеді. Ауылдық жерлердегі азаматтар да қиындыққа тап болуы ықтимал, өйткені мемлекеттік емес немесе жеке клиникалардағы қызмет бағасы әдетте жоғарырақ болып келеді. Нәтижесінде аталған өзгеріс халықтың белгілі бір тобы үшін медициналық қызметке қолжетімділікті төмендетуі мүмкін.

Азаматтарға қандай қадам жасау қажет?

Зейнетақы жинағын стоматологиялық қызметке пайдалану уақытша тоқтатылған жағдайда, әр азамат өз мүмкіндіктерін алдын ала ойластырып, нақты қадам жасауы тиіс.

Біріншіден, ресми дереккөздерді қадағалау маңызды. Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі, ЕНПФ және Денсаулық сақтау министрлігінің ресми хабарламаларын бақылап отырған жөн. Бұл алдағы өзгерістерді дер кезінде біліп, дұрыс әрекет етуге көмектеседі.

Екіншіден, құжаттарды сақтау қажет. Бұрын стоматологиялық қызметке пайдаланылған төлемдер бойынша барлық келісім-шарттар мен медициналық анықтамаларды жинап қойған дұрыс. Олар болашақта қайта қарау кезінде немесе қосымша дәлел ретінде қажет болуы мүмкін.

Үшіншіден, баламалы жолдарды қарастыру керек.

Міндетті және ерікті медициналық сақтандыру аясындағы мүмкіндіктерді зерттеңіз.

Жеке клиникалардың бөліп төлеу бағдарламалары мен жеңілдіктерін пайдалану арқылы қаржылық жүктемені азайтуға болады.

Әкімдіктер мен мемлекеттік емханалардың жеңілдетілген әлеуметтік жобаларына қатысу да тиімді шешім болуы мүмкін.

Төртіншіден, қайта қарау мүмкіндігін естен шығармау қажет. Бұл уақытша шара болғандықтан, болашақта ережелер қайта өзгеруі ықтимал. Ресми шешімдер жарияланған соң қайта өтініш беруге немесе жаңа тәртіпке сәйкес әрекет етуге мүмкіндік туады.

Зейнетақы жинағын тіс емдеуге пайдалану мүмкіндігін уақытша тоқтату — көп азамат үшін күтпеген жаңалық. Бұл шешім қысқа мерзімді шара болса да, халықтың әлеуметтік жағдайына әсер ететіні анық. Әсіресе стоматологиялық қызметке мұқтаж, қаржылық мүмкіндігі шектеулі тұрғындар үшін белгілі бір қиындықтар туындауы мүмкін.

Сонымен бірге, аталған өзгерістің басты мақсаты — зейнетақы жүйесінің тұрақтылығын сақтау, қаржылық қауіпсіздікті қамтамасыз ету және медициналық қызмет көрсетудегі тәртіпті күшейту екенін ескерген жөн. Яғни бұл қадам азаматтардың құқықтарын шектеуден гөрі, жинақталған қаражатты қорғауға бағытталған уақытша шара болып табылады.

Ендігі жерде әрбір азамат өз қаржысын тиімді жоспарлап, ресми ақпараттарды жіті қадағалап отыруы тиіс. Сондай-ақ медициналық қызметтерді төлеудің баламалы жолдарын қарастыру, әлеуметтік қолдау бағдарламалары мен сақтандыру мүмкіндіктерін пайдалану маңызды. Уақытша шектеу алынып тасталған жағдайда, қажетті құжаттар мен мәліметтерді алдын ала реттеп қою болашақта тиімді шешім қабылдауға көмектеседі.