ӨНЕР МЕН РУХАНИЯТТЫҢ ҰЛЫ ШЕРУІ: ТҮРКІСТАНДА «ӨНЕРЛІ ӨЛКЕ ФЕСТИВАЛІ ӨТТІ

Мәдениет пен өнердің мәйегін танытатын бұл айтулы шара жыл сайын облыс көлемінде жоғары деңгейде ұйымдастырылып келеді. Биылғы маусымда жаңартылған форматта өткен фестиваль аясында Түркістан қаласы мен Шардара ауданының өнер ұжымдары сахнада сынға түсіп, өзара өнер жарыстырды.

Түркістан мен Шардара: шығармашылық бәсекенің көркем көрінісі

Керуен Сарай кешенінде өткен салтанатты шараға Түркістан қаласы әкімінің орынбасары Мекенхан Қозыханұлы арнайы қатысып, өнерпаздарды қолдап, сәттілік тіледі. Сахна төрінде қос ауданның шығармашылық ұжымдары өздерінің бар шеберлігі мен талантына салып, көрермендерді тәнті етті. Түркістан мен Шардара арасындағы бәсеке шынайы өнер мерекесіне айналып, нағыз шығармашылық шабыт пен кәсіби дайындықтың тоғысына куә болдық.

Жанрлар алаңы: сахнада сан қырлы өнер

Фестиваль бағдарламасы мазмұндық және жанрлық тұрғыдан кең ауқымды қамтыды. Бағдарламада:

• Ақындар айтысы – шындық пен шеберлік, ұлттық болмыс пен әзіл үйлесім тапқан сөз сайысы көрерменнің ыстық ықыласына бөленді. Әсіресе түркістандық жас ақын мен шардаралық ақын қыз арасындағы айтыс көптің есінде қалды.

• Дәстүрлі терме – термешілер ата-бабалар рухына тағзым етіп, ұлттық нақышты жаңғырта білді.

• Ұлттық аспаптар ансамблі – көркемсаздық композициялар арқылы қазақ руханиятының әуендік сарыны сезілді.

• Эстрадалық ән мен би – заманауи ритм мен сахналық қойылымдар жастар аудиториясына ерекше әсер қалдырды.

• «Ауылдың алты ауызы» – ауыл өмірінің бояуы мен күнделікті тіршілігі сахналық қойылымдар арқылы бейнеленді.

• Салт-дәстүр көріністері – беташар, тұсаукесер, келін түсіру сияқты ұлттық дәстүрлер заманауи интерпретацияда сахнада орындалды.

Әсіресе түркістандықтардың дайындаған ұлттық құндылықтарға негізделген композициясы көркемдігімен ерекшеленді. Олар сахнада қазақтың тұрмыс-тіршілігі мен салт-дәстүрін жаңаша үлгіде ұсынды.

Шеберлік көрмесі мен рухани көрініс

Фестиваль аясында түрлі шығармашылық көрмелер де ұйымдастырылды. Қолөнер шеберлері, суретшілер мен зергерлер өз туындыларын көпшілік назарына ұсынып, ұлттық нақыштағы бұйымдармен көрмені жандандырды. Киізден, жүннен, теріден, ағаштан жасалған бұйымдар қазақ қолөнерінің биік талғамын танытты.

Сондай-ақ қала кітапханалары мен мұрағаттарының бірлескен жобасы аясында кітап көрмесі өтті. Көрмеге қазақ мәдениеті мен Түркістан тарихына арналған сирек кездесетін басылымдар қойылып, жастар мен оқушылар үшін экскурсия ұйымдастырылды.

Көрермендер пікірі: шынайы қолдау мен қызығушылық

Кешті тамашалауға келген қала тұрғындары мен қонақтар шарадан ерекше әсер алды. Зейнеткер Сақыпжамал апа былай деді:

«Кезінде өнерге араласқан адам ретінде мұндай фестивальдердің жас буынға үлкен тәлім беретінін білемін. Түркістан мен Шардара өнерпаздары өте жоғары деңгейде дайындалып келіпті».

Ал жас көрермен, университет студенті Нұрдәулет Қуанышұлы:

«Мен сахнаға шыққан өнерпаздардың барлығынан шынайылықты сездім. Осындай рухани кештер жиі болса екен», – деп бөлісті.

Фестиваль тарихы мен маңызы

«Өнерлі өлке» фестивалі – Түркістан облысында жыл сайын өтетін үлкен мәдени шара. Ол алғаш рет 2018 жылы бастау алған. Содан бері өңірдегі барлық аудан-қалалар өздерінің шығармашылық ұжымдарын дайындап, өзара тәжірибе алмасып келеді. Бұл фестиваль – тек жарыс емес, руханиятты жаңғыртудың, өнер арқылы ұлтқа қызмет етудің бірегей алаңы.

2025 жылғы фестивальдің ерекшелігі – жаңартылған үш кезеңдік құрылымында. Бірінші кезеңде аудан-қалалар жұптасып, бір-бірімен сынға түседі. Екінші кезеңге үздіктер жолдама алып, соңғы айналымда облыстың ең үздік өнер ұжымы анықталады.

Түркістан – өнер мен мәдениеттің жаңа серпіні

Бүгінде Түркістан қаласы облыстың ғана емес, республиканың да мәдени астанасына айналуда. Қала әкімдігі тарапынан мәдениет саласына ерекше көңіл бөлінуде. Соңғы жылдары:

• Қалалық мәдениет үйі күрделі жөндеуден өтті;

• Жастар мен балалар шығармашылық орталығы ашылды;

• Халық театры мен би ансамбльдеріне материалдық қолдау көрсетілді;

• Музыкалық мектептер заманауи аспаптармен жабдықталды.

Осының нәтижесінде, қаланың өнерпаздары тек облыстық емес, республикалық, халықаралық деңгейдегі байқауларда да үздік нәтиже көрсетіп жүр. «Өнерлі өлке» фестивалі бұл серпінді одан әрі арттырып отыр.

Қазылар алқасы – әділ төрелік, кәсіби сарап

Фестивальдің әділдігін қамтамасыз ету мақсатында кәсіби мамандардан құралған қазылар алқасы шақырылды. Олардың қатарында:

• Мейіржан Әлиакбаров – ҚР Мәдениет саласының үздігі, Облыстық мәдениет және халық шығармашылығы орталығының директоры;

• Мұқағали Кенжетайұлы – ақын, Облыстық мәдениет басқармасының бөлім басшысы;

• Тұрар Тілеулиев – айтыскер ақын, «Айтыс ақындары мен жыршы-термешілердің Халықаралық одағы» Түркістан облыстық филиалының төрағасы;

• Әлімбай Ботақараев – композитор, Қ.А. Ясауи атындағы ХҚТУ оқытушысы;

• Ақниет Әмзехан – кәсіби хореограф, мәдениет орталығының маманы.

Олар қатысушылардың өнерін жанрлық нақтылық, сахналық мәдениет, орындаушылық шеберлік және ұйымдастырушылық үйлесім негізінде бағалады. Әрбір қойылымға кәсіби пікір беріліп, өнерпаздарға алдағы жолда бағыт-бағдар ұсынылды.

Түркістан – келесі кезеңге жолдама алды

Фестиваль қорытындысында әділ қазылар екі ауданның өнер көрсетулеріне жан-жақты талдау жасап, жеңімпазды анықтады. Түркістан қаласының шығармашылық ұжымдары ұсынған бағдарламаның мазмұндылығы, кәсіби деңгейі мен көркемдік тұтастығы жоғары бағаланып, келесі кезеңге жолдама алды.

Бұл жаңалық түркістандық өнерпаздар үшін үлкен қуаныш болды. Жергілікті тұрғындар да бұл жеңісті үлкен серпін ретінде қабылдап, алдағы кезеңге тілек білдірді.

«Өнерлі өлке» фестивалі – рухани жаңғырудың жарқын үлгісі. Бұл шара – өнерге жанашырлық танытқан жандардың басын қосып, өнер арқылы қоғамға оң ықпал ететін маңызды алаң. Түркістан қаласында өткен кезекті кезең соның айқын дәлелі болды. Шығармашылыққа құштар ұжымдар өз әлеуетін толық көрсете білді.

Келесі кезеңдерде Түркістанның намысын қорғайтын ұжымдар өңір атын жоғары деңгейде танытары сөзсіз. Өнер мен руханиятты серік еткен Түркістан – еліміздің мәдени тәжісіне айналып келеді.